Selim Şahan / Baş Yazar

‘Ortak akıl’ ve belediye meclisleri

service
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Malum, 31 Mart Pazar günü yerel seçimler yapılacak… Seçimle, belediye başkanı, belediye meclisi üyesi ve muhtarları seçeceğiz. Yerel seçimler elbette genel seçimlerden ve genel siyasi düşüncelerden ayrı düşünülemez ama burada kentlerimizi yönetecek isimlere oy vereceğiz.

Şimdi herkes, kendi kendine, seçimleri kim kazanır tahmini yapma yarışında. Çoğu ‘alaylı’ tahminci, ilçedeki seçmen sayısını bile bilmiyor. Hatta, önceki seçim sonuçlarından bile haberdar olmadan, “Bu seçimi filanca kazanacak, anketlerden o çıkıyor” yorumu yapıyor.

Bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmamak ve ayakları yere basmayan yorumlar yapmamak gerekiyor.

Alaylı tahminciler, belediye meclisinin nasıl oluştuğunu bile bilmeden ‘şu parti şu kadar meclis üyesi çıkarır’ bile diyebiliyorlar.

İlgili seçim mevzuatına göre belediye meclisi üyelikleri için son genel nüfus sayımı sonuçları esas alınıyor. Buna göre, nüfusu 10.000’e kadar olan beldelerde 9, nüfusu 10.001’den 20.000’e kadar olan beldelerde 11, nüfusu 20.001’den 50.000’e kadar olan beldelerde 15, nüfusu 50.001’den 100.000’e kadar olan beldelerde 25, nüfusu 100.001’den 250.000’e kadar olan beldelerde de 31 belediye meclis üyesi seçiliyor.

Siyasi partilerin ve bağımsız adayların elde ettikleri belediye meclisi asıl üye sayısı da farklı bir yöntemle belirleniyor. Bir seçim çevresinde kullanılan geçerli oy toplamının onda birine karşılık gelen sayı, bütün partilerin ve bağımsız adayların aldıkları oy sayısından ayrı ayrı çıkarılıyor. Bunun altında kalan partiler belediye meclisi üyesi çıkaramıyor. Bunu Ödemiş adına söylemek gerekirse, bir partinin belediye meclis üyesi çıkarabilmesi için en az 9 bin civarında oy alması gerekiyor.

Yapılan çıkarmadan sonra geriye oyu kalan siyasi partilerin isimleri alt alta, kalan oyları da karşılarına yazılır. Bu sayılar önce bire, sonra ikiye, sonra üçe ve devam edecek şekilde bölünmeye devam edilir.

Ödemiş açısından hesap edecek olursak. 28 meclis üyesi belirleninceye kadar devam edilir. 31 meclis üyesinin 3’ü kontenjandır. Kontenjan da en çok oyu alan partiye veriler. Elde edilen paylar, siyasi parti ayırımı yapılmaksızın, en büyükten en küçüğe doğru sıralanır.

Size son seçimlerin rakamlarını vereyim:

2019 yılında yapılan yerel seçimlerde partiler ittifak halinde seçime girmişti. Seçmen sayısı 103.370, geçerli oy sayısı da 86.491 idi. Buna göre CHP-İYİ Parti ittifakı 45 bin, AK Parti-MHP ittifakı da 38 bin üstünde oy almışlardı. Bu oylarla Millet İttifakı 15 meclis üyesi, Cumhur ittifakı da 13 meclis üyesi çıkarmıştı. 3 kontenjanı da seçimin galibi ittifak almıştı. Seçim sonucunda ittifaklardan seçilen meclis üyeleri kendi partilerine gitmiş, CHP 13, AKP 10, İYİP 5, MHP de 3 meclis üyesi ile temsil edilmişti. 2020 yılında İYİP’li Murat Ürün partisinden istifa edip MHP’ye geçmişti.

2023 seçimlerinde de seçmen sayısı 104.400, kullanılan oy sayısı da 90.000 civarında idi. Bu seçimler sonucunda CHP 32.000, AKP 30.000, İYİP 9.000 MHP de 5.000’in üstünde oy almışlardı.

TİP, 2200, Zafer 1800, Yeşil Sol 1200, Memleket 1200, BBP 889, YRP de 583 oy almıştı.

31 Mart’ta yapılacak seçimlere Ödemiş’te MHP katılmıyor. MHP, AKP içinde seçime giriyor. Geçtiğimiz seçimlere göre DP de yarışta iddialı bir görüntü veriyor.

Top yuvarlaktır sözüne gönderme yaparak, 31 Mart’ta sandıktan kime ne kadar oy çıkar bilemem.

Ama Ödemiş belediye meclisinin parçalı bir görüntü oluşturacağını öngörebiliriz.

Başkanlık ve meclis üyeliği yarışının 4 parti arasında geçeceğini varsayalım. Diyelim ki A partisi 30.00, B partisi 25.000, C Partisi 20.000, D Partisi de 15.000 oy aldı.

Ya da A partisi 33.00, B partisi 23.000, C Partisi 13.000, D Partisi de 8.000 oy aldı. Diğer partiler de geride kalan üç-beş bin civarındaki oyu paylaştılar.

Rakamları siz de gönlünüzden geçtiği gibi paylaştırabilirsiniz.

Yukarıdaki yönteme göre hesaplayın ve meclis üyeliklerini tahmin edin.

Şimdi de bu bilgiler ışığında bir değerlendirme yapalım:

Seçimi kazanacaksınız…

Belediye meclisinde çoğunluğu elde edeceksiniz…

İzmir BŞB ile uyumlu olacaksınız veya olmayacaksınız…

Genel iktidar ile uyumlu olacaksınız veya olmayacaksınız…

Ve önceki dönemden gelen borç tablosu önünüze çıkacak…

Bilgiler böyle, sayfam da doldu; değerlendire yazısını siz devam ettirin.

**

Bugün akşam, Ödemiş’teki bazı demokratik kuruluşların kadın meclisleri tarafından oluşturulan bir birlikteliğin düzenlediği ‘8 Mart Kadın Yürüyüşü’ yapılacak. Yürüyüş renkli geçecek. Erkekler de destek verebilir. 10 Mart Pazar akşamı da Eğitim-Sen tarafından Kültür Merkezi’nde düzenlenen bir tiyatro gösterisi var: Tek kişilik ÇATLAK oyununa davetlisiniz.

Ben hem yürüyüşte hem de oyunda olacağım…

‘Ortak akıl’ ve belediye meclisleri

Yorumlar kapalı.