Bir kişinin mülkiyetine haksız olarak el atan, zilyetliği elinde tutan, kullanan veya kiraya vererek gelir elde eden kişiden, verdiği zararlar ve elde ettiği veya elde etmeyi ihmal ettiği ürünler karşılığında, talep edilebilecek tazminat türüne ecrimisil / haksız işgal tazminatı denir.
Ecrimisil / Haksız İşgal Tazminatının Şartları
Ecrimisile konu taşınmazın, sahibinin rızası dışında kötü niyetli bir kişi tarafından işgal edilmesi gerekmektedir. Örneğin; sahibinin rızası dışında arsasına kötü niyetli bir kişi tarafından izinsiz inşaat yapılması, kiracının kira sözleşmesi sona ermesine rağmen taşınmazı kullanmaya devam etmesi.
Haksız işgali gerçekleştirenin kötü niyetli olması gerekmektedir. İyi niyetli bir kişinin yapmış olduğu kullanım ecrimisil / haksız işgal tazminatı talep hakkı doğurmamaktadır.
Haksız işgal nedeniyle taşınmaz sahibinin zarara uğramış olması gerekmektedir. Örneğin; taşınmazın kullanımından doğan olağan yıpranma nedeniyle uğranılan zararlar, salt kullanım nedeniyle uğranılan zararlar, taşınmaz sahibi kullanamadığı için mahkûm kalınan kâr nedeniyle uğranılan zararlar.
Bu belirttiğimiz zararlar, kötü niyetli kişinin yapmış olduğu haksız işgal nedeniyle doğmuş olmalıdır.
Dava tarihinden itibaren geriye dönük olarak 5 yıllık bir bedel talep etme hakkı bulunmakta olduğundan ecrimisil davası 5 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açılmış olmalıdır.
Ecrimisil davası, taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılmakta olup dava esnasında; taşınmazın haksız kullanımının niteliği ve şekli nazara alınarak mahrum kalınan kira geliri ve diğer zararların varlığına dayalı olarak tazminat belirlenmekte olup tarım ürünlerinde ise bu miktar ekilen tarım ürünlerinin birim fiyatına göre belirlenmektedir. Bu belirlenen ecrimisil bedeline dair davalı haksız işgalciye ecrimisil ihbarnamesi gönderilir. Davalının bu ihbarnameye itiraz hakkı saklıdır.
Tüm bunlardan önce unutulmamalıdır ki; paydaşlık söz konusu olduğunda intifadan men edilmiş olmadıkça paydaşlar birbirinden ecrimisil isteyememektedir. Bu sebeple taşınmazı kullanmasına rıza gösterilmeyen paydaşa ecrimisil davası açılmadan önce; kullanmasına rıza gösterilmediği ve rıza olmadan kullandığı için ecrimisil bedeli talep edildiği bir ihtarname yoluyla bildirilmelidir. Buna intifadan men şartı denilmekte olup bu kuralın bir istisnası bulunmaktadır. Yargıtay’a göre, ecrimisil istenen taşınmaz (bağ, bahçe gibi)doğal ürün veren ya da kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden ise ihtar şartı(intifadan men koşulu) aranmamaktadır. Her ne kadar, intifadan men şartının yazılı olması gerekiyorsa da, böyle bir ihtarnamenin çekilmemiş olması halinde bu kullanıma rıza gösterilmediği hususu akrabalar arasında tanıkla da ispatlanabilmektedir.
