Birkaç haftadır sizinle bir araya gelemiyoruz. Özrü borç bilirim. Fakat yakında size verecek olduğum bir haberim var. Bu haberi duyunca bana anlayış göstereceğinizi düşünüyorum. “İyi şeyler” için yola çıktım, geliyorum. Kulağınıza azıcık su kaçırmış olayım ve başlayalım bu haftaki konumuza.
Çocuklarda tırnak yeme davranışı. Çocukların belirli gelişim basamakları vardır. Organik, gelişimsel ya da psikolojik bir sorun olmadıkça her çocuk, kendi gelişim hızında bu basamakları takip eder. 2 yaş civarı çocukların ilgi alanı ve öğrenme merkezleri ağızlarıdır. Yiyeceği de olur olmaz her şeyi de ağızlarına götürerek tanıyıp bilmek ve öğrenmek isterler. Belirli bir süre sonra bu davranışın kendiliğinden son bulması gerekirken aksine orada öylece kalır. Bunun nedeni, kimi zaman modellemedir kimi zaman ise psikolojik bir takım problem(ler)dir.
Modelle şudur: Çocuk; ailede, yakın sosyal çevrede ya da okulda biri ya da birilerini tırnak yerken görür, bunun yanlıştan çok farklı bir davranış olduğunu düşünür ve taklit yoluyla bu davranışı devam ettirir. Böylece çocuk o davranışı öğrenmiş olur. Tırnak yeme alışkanlığının altında yatan psikolojik sorunlar ise:
Arkadaş ilişkilerinde kendini ifade edememe ve sorunlar yaşama
Çatışmalı, gergin ve dominant aile ortamı
Başarısız olma kaygısı
Kendine güvenmeme
Okul ve öğretmenle ilgili sorunlar
Kıskançlık gibi olumsuz duygular vb. olabilir.
Çocuklar, kendini ve duygularını ifade edemedikleri ya da ifade etmede zorlandıkları ortamlarda tırnak yeme davranışı gösterirler. Böyle durumlarda ona kızıp, sınırlar koyup, ceza vermekten lütfen vazgeçin. “Çek o elini ağzından, bak acı biber geliyor” gibi söylemler de maalesef anlık çözümler olur. Birkaç dakika sonra çocuğunuzu aynı şekilde görebilirsiniz. Davranış değişikliği, özellikle alışkanlık haline gelmiş davranış değişikliği oldukça inatçı bir süreçtir. Çoğu zaman profesyonel yardım gerektirir, el yordamı pek çözüm üretmez. Ama en önemlisi de çocuğunuzun yaşı ilerlemeden problemi çözmektir. Çocuğunuzun yetişkinlik çağlarında bir topluluğa hitap ederken bir yandan da tırnaklarını kemiriyor olduğunun hayali sizi nasıl hissettirirdi acaba? İşte bu yüzden yaş ilerlemeden tırnak yeme davranışını söndürmek gerekir. Çünkü tırnak yeme davranışı, çocukluğa has bir davranış bozukluğu değildir. Çözüm üretilmezse bütün bir yaşam boyunca sürer gelir…
Sağlıklı ve iyi günler dilerim.
