Fuat Sezgin tartışmasız dünyanın en önde gelen bilim tarihçilerinden biridir.
1924 yılında Bitlis’te doğan Sezgin, Erzurum’da liseyi bitirmesinin ardından İstanbul’a geldi. 1943-1951 arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat (Doğu Bilimleri) Enstitüsünde Türkiye’de çağdaş Doğu dilleri ve bilimi araştırmalarını ünlü Alman oryantalist Hellmut Ritter (1892–1971)’in öğrencisi oldu. Önceleri Fen bilimlerinde çalışmayı isteyen Fuat Sezgin, Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra Ritter’in yönlendirmesiyle araştırmalarında İslam bilim tarihine ağırlık verdi. Bu kararı vermesinde Hellmut Ritter’in modern bilimlerin temelinin İslam bilimlerine dayandığını söylemesi etkili olmuştur.
Edebiyat Fakültesi mezuniyetinin ardından Ritter’in danışmanlığında 1954’da Arap Dili ve Edebiyatı Bilim dalında “Buhari’nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar” adlı doktora tezini tamamlamıştır. Bu çalışmasında İslam’da önemli bir dini kaynak olan Buhari’nin sözlü kaynaklara değil, yazılı kaynaklara dayandığı fikrini ileri sürmüştür.
Doçent unvanını almasında sonra 1960 yılında Almanya’ya gitti. Araştırmalarına Frankfurt Goethe Üniversitesi’nde devam etmiştir. 1965’te aynı üniversitede İslam dünyasında kimyacıların önde geleni ve tabiat filozofu olan “Câbir ibn Hayyan” hakkında ikinci doktora tezini Goethe Üniversitesi Doğa Bilimleri Tarihi Enstitüsü’ne sundu. Bir yıl geçmeden profesörlük makamına yükseltilmiştir.
Fuat Sezgin, modern bilimin kurulmasında doğunun önemine işaret etmektedir. Kendisi Bilimlerin tarihini Eski Mısır, Babil, Eski Yunan, İslam ve batı yolunu izlediğini belirterek batı bilimlerinin aslında İslam bilim tarihinin bir devamı olduğunu ileri süren bir bilim tarihçisidir. Rönesans’ın başlangıcını eski yunan medeniyetine atfeden klasik teoriyi kabul etmeyerek bunun öncesinde Endülüs, Sicilya ve Güney İtalya’da kurulan İslam medeniyetinin temasları belgeleriyle açıklıyor. Hatta 11. yüzyılda bir İtalyan tüccarın İslam bilginlerine ait 25 civarında tıp kitaplarını İtalya’ya götürdüğünü ve bunların antik yunan isimleriyle tercüme edildiğini belirtmektedir.
Prof. Dr. Fuat Sezgin’in kitaplarında bilim tarihi, kronolojik bir sıralama gayretinden öte bir bilinç oluşturma çabası yoğun olarak işlenmektedir. Onun bu bilinç oluşturma hedefi, onu eserleriyle geçmişle gelecek arasında bir köprü yapmıştır. Ona göre insanlığın içinde yaşadığı şartları geliştirmek için ürettiği bilimsel kültür, çağlar boyunca medeniyetten medeniyete yolculuğuna hep devam etmiştir. Bu bakımdan bugünkü bilimsel bilgi aslında asırlarca devam eden kültürel ve bilimsel bir aktarımın neticesi olup insanlığın ortak mirasıdır.
Fuat Sezgin’in kitaplarından bazıları ise şu şekildedir:
1- Geschichte des arabischen Schrifttums (GAS), Arapça Yazma Eserler Literatürü
2- Bilim Tarihi Sohbetleri
3-Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis
4-Tanınmayan Büyük Çağ
5- İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi (Arapça)
6- İslam Uygarlığında Mimari, Geometri, Fizik, Kimya Tıp, Saatler, Optik, Mineraller, Savaş Tekniği
7- Kâtip Çelebi’nin Esas Kitab-ı Cihannüması ve Coğrafya Tarihindeki Yeri
8- İslam Uygarlığında Astronomi Coğrafya ve Denizcilik
Prof. Dr. Fuat Sezgin’in aldığı ulusal ve uluslararası ödüller ise şunlardır:
- Kral Faysal Ödülünü ilk alandır. (1978)
- Frankfurt am Main Goethe Ödülü (1980)
- Almanya 1. Derece Federal Hizmet Madalyası (1982)
- Almanya Üstün Hizmet Madalyası (2001)
- İran İslami Bilimler Kitap Ödülü (2004)
- Hessen Kültür Ödülü (2009)
- C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (2013)
- Türkiye’de 2019 yılı Cumhurbaşkanlığınca “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” ilan edilmiştir.
Yorumlar kapalı.