Sevgili okurlarım, bugün kalem alacağım konu bir toplum sorunu denebilecek, birçok iş kolunun, sektörün, ofislerin kronikleşmiş rahatsızlığı haline gelmiş ‘Mobbing’.
Okurlarımın bazıları, hatta büyük birçoğunun eminim ki hayatlarının bir kısmında bu zorbalığa maruz kalmış ya da kalmaya devam ederek var gücüyle direniyorlar. Eğer yolu kesişmemişler varsa şanslarının farkında olsunlar.
Birçoğunuzun bildiği üzere İdari ve İktisadi Bilimler mezunuyum. Uzmanlaşma yolunda çalışmaya devam ettiğim alanın yanı sıra İnsan Kaynakları ve Personel Özlük işleri eğitimlerine devam ediyorum. İnsan Kaynakları ve Personel Özlük İşleri, ne yazık ki hala birçok kurumsal hayat içinde yerini alan bireyler içerisinde bile karıştırılıyor, bazen de bilinmiyor olması söz konusu.
Bir sonraki yazımda bu konuya değinerek bu alanın detaylarını, gerekliliklerini, amaçlarını, çalışma alanlarını ve tüm meslek gruplarını ilgilendiren kısımlarını incelemek üzere belli başlıkları sizin için kalem alacağım.
Evet arkadaşlar,
“Mobbing nedir, ne için yapılır, amaç nedir nerelerdir?”, ” Mobbing türleri ve mobbing cezası”, “Mobbing mağduru ne yapmalı?” gibi başlıklarına değineceğiz.
Arkadaşlar, mobbing aslında bir zorbalıktır.
“Mobbing” terimi; bir kişiyi taciz etmek, sindirmek, kabadayılık yapmak ya da rahatsız etmek için iş birliği yapan bir grup kişiyi ifade eder. Bir işyerinde bir grup çalışanın belirli bir çalışana yönelik düşmanca davranışlarda bulunduğunda ve bu çalışanın kendilerini güvende hissetmesini ve görevlerini yerine getirmesini zorlaştığında mobbing meydana gelir. Tüm kültürlerde ve tüm iş kollarında ortaya çıkan bir davranış biçimidir.
Mobbing ile uğraşan bireyler; meslektaşları, üstleri veya astları olabilir. Bu davranış; açık ve doğrudan, gizli ya da dolaylı olabilir.
MOBBİNG HEDEFLERİ KİMLERDİR?
Genellikle en yaratıcı, etik ve yetkin olanlar. Bunun nedeni, diğer çalışanların iş yerinde kendi pozisyonuna tehdit olarak algılamasıdır. Denetim otoriteleri, aynı zamanda mobbing için önemli bir hedeftir. Bu durumlarda astlar, birbirleriyle iş birliği yaparak denetleyicileri zayıflatırlar. Kadınlar, genç işçiler ve yaşlı çalışanların hedef alınma riski daha yüksektir ve sosyal hizmet, sağlık ve eğitim gibi belirli alanlarda mobbing oranları özellikle yüksektir.
Tüm mobbing eylemlerinin kötü niyetli niyet ve iş yerinin düşmanlık ve taciz duygusu gibi bu eylemlerin mağdur için yaptığı gibi ortak noktaları vardır.
Bazı mobbing örnekleri;
– Görev vermemek ama ne iş yaptığına dair raporu yazılı istemek
– Gereksiz vakit harcatıcı bir iş yüklemek, amacı dışında personeli kullanmak ve “Hani nerede kaldı? Beceremiyorsun bir şeyi” demek, çalışanı demolize etmek
– Çalışanın görevlerini yerine getirmesini zorlaştırmak
– Çalışanın işten ayrılmasını sağlamaya çalışmak
– Konuşurken sözünün kesilmesi
– Küskünlükler
– Yok sayılma
– Şirketin sağladığı belli başlı eğitimlere mobbing için hedef alınan personeli sürekli dahil etmemek
– Görmezden gelinme
– Yapılan işin sabote edilmesi
– Sürekli suçlanma ve eleştirilme
– Uygunsuz şakalar yapılması
– Statünün küçümsenmesi
– Cinsel tacize maruz bırakılması
– Sözlü ya da yazılı tehdit
– Kaba ve kötü sözlerle rencide edilme
– Motivasyonun kırılmaya çalışılması
– İş performansının dışında işler verilmesi
– Alışılmış iş düzeni bozularak farklı işlere yönlendirilmesi
MOBBİNGİN ETKİLERİ NELERDİR?
Mobbing, kurbanların moralini ve iş performansını büyük ölçüde etkileyebilir. Yönetim, mobbing olaylarını ele almak için hiçbir şey yapmadığında ve bu davranışın devam etmesine ve büyümesine izin verirse etki daha da yoğunlaşır. Mobbingin kurban üzerindeki bazı etkileri şunlardır:
– İş için daha az heves
– Günlük görevlerine odaklanamama
– Meslektaşlarından yoğun bir şekilde tecrit ve güvensizlik
– Artan kaygı ve stres
– Zorbalık yapan taraflar için görevlerin yerine getirilmemesi ve / veya istifa etmek (genellikle işvereni gerçek neden hakkında bilgilendirmeden).
Böylece işyerindeki mobbing nedeniyle ciddi aksamalar olabilir. Mobbing, bir iş gücünün genel bütünlüğünü ve moralini bozabilir ve ayrıca her boyuttaki işletmeyi etkileyebilir. Bu da yıllar içinde kârda önemli kayıplara neden olabilir.
MOBBİNG NASIL İSPATLANIR VE NEREYE BAŞVURULUR?
Mobbinge maruz kalanlar;
– Alo 170,
– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
– TBMM,
– Anayasa Mahkemesi,
– Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER),
– Kamu Görevlileri Etik Kurulu,
– Kamu Denetçiliği Kurumu,
– Türkiye İnsan Hakları Kurumu
– İl, İlçe İnsan Hakları Kurumlarına başvurabilirler.
Mobbinge uğradığını düşünen çalışan, kendisine uygulanan davranışlarla ilgili açık ve net deliller toplamaya başlamalıdır. Bu noktada şahitler, maaş kesme varsa bordrolar, kamera kayıtları, e- mailler, kullanılan ilaç faturaları, verilen işlerle ilgili belge ve örnekler alınarak delil olarak sunulabilir. Çünkü yargıya intikal eden davalarda delil, etkin bir yargılama için önemlidir. Kamu ve özel sektör ayırt etmeksizin tüm çalışanlar, şikayet ve bilgi almak için 7 gün 24 saat ALO 170 hattına başvurabilirler. Şunu unutmamakta fayda var; İşverenler, nasılsa açığa çıkmaz düşüncesiyle mobbingi neredeyse kendilerine hak görmekte ve bu durum sık sık kullanılan bir yöntem olduğu için çalışanların haklarını sonuna kadar savunması ve geri adım atmaması gerekir. Çünkü atılan her geri adım, mobbing uygulayanı daha da güçlendirecektir.
MOBBİNG UYGULAYANLARA NE GİBİ CEZALAR VERİLEBİLİR?
Mobbing, adli bir suçtur. Bu yüzden mobbing uygulayanlar için Türk Ceza Kanunu’nun 105. maddesinde “Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında mağdurun şikayeti üzerine üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına hükmolunur. Bu fiiller; hiyerarşi, hizmet veya eğitim/öğretim ilişkisinden kaynaklanan nüfuzu kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlendiği takdirde yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza, yarı oranında artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise verilecek ceza bir yıldan az olamaz.”
Yine aynı kanunun 109. maddesinde “Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. Kişi; fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu suçun kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kamu görevinin sağladığı nüfuz, kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi halinde yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır” denmektedir.
ALO 170 NASIL HİZMET VERİR?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi ALO 170; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türkiye İş Kurumu tarafından sunulan tüm hizmetlerle ilgili olarak bilgilendirme yapmakta ve çözüm üretmektedir. İletişim merkezine gelen tüm çağrılara uzmanlar tarafından doğrudan cevap verilmekte ve ilk görüşmede talepler sonuçlandırılmaya çalışılmaktadır. Çağrılara hemen cevap üretilemediği durumlarda anında kurum ve kuruluşlarla iletişime geçilerek en geç 72 saat içerisinde taleplere cevap verilmektedir.
ALO 170 ÜCRETLİ MİDİR?
ALO 170 telefon hattını arayanların ücret ödeyip ödemeyeceğine dair bilgi resmi internet sitesinde yer almamaktadır. Ancak deneyimler göz önüne alınarak bu hattı aramanın sabit hatlar tarifesine göre ücretlendirildiği görülmüştür. Ücretli olan ALO 170 telefon hattı ile ortalama 6 dakika konuşmanızda 3.5 TL gibi bir ücret, hesap bakiyenizden düşülür.
ALO 170’İ ARARKEN BUNLARA DİKKAT EDİN!
ALO 170 Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi’ni ararken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. İşte ALO 170 resmi adresinde yer alan uyarılar;
* ALO 170 hattını aradığınızda yanınızda kimliğinizin bulunması, işlem hızlılığı açısından önem taşır.
* ALO 170 hattını aramanız halinde adınıza bir başvuru oluşturulmakta ve başvuru takip numarası verilmektedir. Üç iş günü sonra tekrar arayarak başvurunuzla ilgili bilgi alabilirsiniz.
* Başvuru takip numaranızı kimseyle paylaşmayınız.
* ÇSGB, SGK, İŞKUR ve MYK mevzuatlarıyla ilgili her türlü bilgiyi ALO 170’i arayarak öğrenebilirsiniz. ALO 170 aracılığıyla işyeri tarafından ödenmeyen normal çalışma ücretleri ve fazla mesai ücretleri ile ilgili şikayetler alınmaktadır. İstenen bilgiler: İşyerinin unvanı, işyerinin açık adres bilgisi, işe giriş-çıkış tarihinizdir.
* Kayıt dışı istihdam şikayetleri, ALO 170 aracılığıyla yapılabilmektedir. Denetimlerin yapılabilmesi için şikayet edilecek işyerinin unvanı, açık adres bilgisi ve sigortasız çalışan kişilerin isim bilgilerini mutlaka biliyor olmamız gerekmektedir.
* ALO 170 hattı aracılığıyla anlaşmalı boşanma şikayetleri alınmaktadır. Denetimlerin sağlıklı yapılabilmesi için anlaşmalı boşanma yapan kişilerin isim-soy isim, TC kimlik numaraları ve birlikte yaşadıkları evin açık adres bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır. Rapor ücretinizin ne zaman ödeneceğini öğrenmek için rapor tarihlerinizle birlikte ALO 170’i arayabilirsiniz. Emeklilik tarihinizi öğrenmek için TCKN ile aramanız yeterlidir.
Tüm okurlarıma ruhunu yansıtan kulvarda egodan arınmış kişiliklerle bilgisine bilgi katabilecekleri bir iş hayatı diliyorum.
#Mobbingbirsuçtur
#Farketfarkettir
Güneşin Kızı Gülşah…
