“AZ TUZ, ÇOK SAĞLIK!”
Ödemiş Toplum Sağlığı Merkezi Başkanı Dr. Yelda Öztürk Çağrıcı, Dünya Böbrek Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, tuz tüketimi konusunda vatandaşlara tavsiyelerde bulunarak “Az tuz, çok sağlık” diye konuştu.
Yetişkinlerde tuz ve sodyum gereksinimi ile ilgili bilgiler veren Dr. Yelda Öztürk Çağrıcı, “Sofra tuzu, doğrudan tüketiciye sunulan, ince toz haline getirilmiş, iyotla zenginleştirilmiş, rafine edilmiş veya edilmemiş yemeklik tuzlardır. 25-40 mg/kg potasyum iyodat katılması zorunludur. Deniz tuzu; rafine edilmemiş, doğal mineral zenginliğini koruyan tuzdur. Gıda sanayi tuzu; gıda sanayinde kullanılan yemeklik tuzlardır. İyot eklenmesi zorunlu değildir. Yetişkinlerde sodyum yetersizliği nadirdir. Genellikle besinler ihtiyaçtan daha fazla sodyum içerirler. Yetişkinler için minimum sodyum gereksinmesi günde 500 mg’dır. Bu miktar yaklaşık çeyrek tatlı kaşığı tuzdur. Maksimum tuz alımı ise günlük 5 gram (2.3 g sodyum) olarak belirlenmiştir. Günlük tuz alımı 1 çay kaşığını (5 gram) geçmemelidir” dedi.
Sodyumdan zengin besinleri salam, sucuk, sosis, kurutulmuş sebzeler, tuzlu peynir, krakerler, fast-food besinler tuzlu çerezler, sodalar, maden suları şeklinde sıralayan Çağrıcı, vatandaşlara aldıkları gıdaların etiketlerini mutlaka okumalarını önererek, “Gıda etiketlerindeki sodyum (na) miktarını 2,5 ile çarparak aldığınız tuz miktarını hesaplayın. Sağlıklı olmak için günde en fazla 5 gram (yaklaşık 1 çay kaşığı) tuz yeterlidir. Kalp hastaları için bu oran 2 gramdır. Diyette tuz alımının 1 gr/gün azaltılması; felçlerde %5, kalp krizlerinde %3 azalma sağlar” dedi.
ÇAĞRICI’DAN TAVSİYELER
Aşırı tuz tüketiminden kaçınmanın yollarını da anlatan Çağrıcı vatandaşlara şu tavsiyelerde bulundu: “Sofrada tuzluk kullanmamakla tuz alımı % 15 azaltılabilir. Yemeklerin tadına bakmadan tuz kullanma alışkanlığından vazgeçiniz. Baharat ve maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen gibi aroma sağlayıcıları tuz yerine tercih ediniz. Tuz içeriği yüksek olan salamura besinleri (zeytin, turşu gibi) ve konserve besinleri daha az tüketin. Daha fazla taze sebze ve meyve tüketin. Satın aldığınız hazır besinlerin etiketlerini mutlaka okuyun ve daha az tuzlu olanları tercih edin. Tuzlu besinleri tercih etmek sonradan kazanılan bir özelliktir”
İyotlu tuz büyüme ve gelişmeyi sağladığını, zeka geriliğini ve beyin hasarını önlediğini, iyodun Troid hormanlarının yapımında rol oynadığını ifade eden Çağrıcı, “Günlük iyot ihtiyacı bir toplu iğne başı kadardır. Tuzun saklama koşulları ve kullanım şekli çok önemlidir. Koyu renkli, kapaklı kaplarda, nemli olmayan, ışık ve güneş temasından uzakta saklanmalıdır. Tuz yemek pişirme işlemi bittikten sonra ilave edilmelidir” diye konuştu.
Çağrıcı fazla tuz tüketiminin, hipertansiyon ve kalp hastalıkları, inme, böbrek hastalıkları, Osteoporoz, mide kanseri ve tiroid kanserine yol açtığını sözlerine ekledi.
Nihat Çakıroğlu
