Mualla Akgün

    CUMHURİYET KAZANIMI, TÜRK KADINININ   SEÇME SEÇİLME HAKKI

Mualla Akgün

Kadınlara tarih boyunca birçok görevleri yanında, farklı isimler verilmiştir.Doğurgan olan kadın :
İlk çağlarda ,tarım toplumlarında Toprak Ana,Anaerkil toplumlarda üreticiliği anaçlığı ile   Ana Kraliçe ;Ana Tanrıça   gibi isimler verilmiştir.
Antik Yunanda ise kadının hiçbir hakkı yoktu.Yaşamları ev ile sınırlı olup, alınıp satılabilen hukuki hakları olmayan,insanlardı.
Likyalılarda soyun devamı babadan değil,Anadan devam ediyordu.20 yüzyılda,torba yasa ile anılan 9 yargı paketinde,kadının kendi soy  isminin kullanma hakkı kaldırılmak istenmektedir.
Hititlerde kadın yargıçlık ve ordu komutanlığı görevlerini yapılabiliyordu.
KARA, DENİZ, VE HAVA KUVVETLERİ HARP OKULLARI birincileri kadın teğmenlerimiz hak ettiği saygıdan ziyade  ihraç yolu açılmak istenmektedir.
Anadolu yazıtlarında kamu yararı iş yapan kadınlardan ''Evergetis''hayırsever Kadınlar olarak bahsedilmektedir.
Yunan tarihçi Heredot;, Asya kavimi olan Anadolu da hüküm süren İskitlerde, amazon kadınlar asker olarak yetiştirilir.Her savaşta erkekleri ile birlikte savaşa katılırlardı.
ilk Türklerde Amazon kadınlar Karadeniz sahillerinde yaşamışlardır.
İslam öncesi Türk Devletlerinde hükümdar eşinin unvanı, Hatun protokolde önemli yere sahiptir.
Türk Devletlerinin kuruluş dönemlerinde hükümdar törenle Kaan unvanını alırken,eşi de hatun unvanını alırdı. Hun imparatorluğu adına,Çin ile ilk barış anlaşmasının Mete'nin hatunu imzalamıştır.
Hatun: Asya ve Avrupa Miletlerinin  dilinde; TÜRK HÜKÜMDARLARININ karısı Türk kadının yönetici kadını temsil ediyordu.
Tüm Kamu işlerinde elçiliklerde, kamu kararlarında,Hakan Ve Hatun emrediyor ibaresi yazılmaktadır.sadece Hakan emrediyor ibaresinde emirler tam yerine getirilmiyordu.Emrin kabulü için muhakkak Hakan ve Hatun emrediyor sözü ile yapılması gerekiyordu.
İbni Batuta derki: Türkmen kadınlar araplar gibi,örtünmez, erkeklerden çekinmezlerdi.Sosyal Kültürel yaşamın içinde kadınlar erkeklerden çok değer görürlerdi.
Türk Devletlerinde Orhan Gazi dönemine kadar,kılıç kuşanan, yönetime katılan, ekonomiye katkıda bulunan kadın, Osmanlı Devletinin sosyetesi içinde geri plana itilmiştir.Özgür olan kadın,yavaş yavaş,giyimi kuşamı değişmiştir.4 günden fazla sokağa çıkamaz ,yüzünü örtmek zorunda bırakılmıştır.İnce giysiler giymesi yasaklanmıştır.
11 Meşrutiyet ile birlikte yeniden özgürlük kazanmaya başlamıştır.Çanakkale de erkeklerle birlikte savaşarak kurtuluş savaşında kadın askerler cephede olmuşlardır. Mustafa Kemal Atatürk tarafından rütbe almışlardır.
Milli Mücadele döneminde 19 Mart 1919 da işgalleri protesto için İstanbul da Asri Kadınlar cemiyeti gerçekleştirmiştir.
10 aralık 1919 da Kastamonu da 3000 kadın işgale karşı, İlk Türk Kadın mitingini gerçekleştirmişlerdir. 
Mücadeleleri ile kurtuluş savaşında kendilerini gösteren Türk Kadınına :
 3 Nisan 1930 belediye seçimlerinde seçme seçilme hakkı  verilerek,
 Cumhuriyet yönetimine katılma,Amerika,Avrupa, Asya Ülkelerinden önce  verilmiştir.  
Türk kadınları, 26 ekim 1933 de muhtar seçilme ihtiyar heyetine katılma hakkı kazanmışlardır. 
5 aralık 1934 te milletvekili seçme seçilme hakkına sahip olmuşlardır.
Dünya lideri,  Türk Milletinin Kurucusu, Mustafa Kemal ATATÜRK'ü seçme seçilmenin,  90. yılında sevgi saygıyla yaşatırken, milletimize kutlu olsun. - 

Yazarın Diğer Yazıları