Hakkından gelmek!
Selim Şahan
Bu sıralar, Ödemiş’e gelen bazı eski arkadaşlarımı Birgi’yi gezdirmekle meşgul oluyorum. Gezdiriyorum ama sokaklarında dolaştıkça utanıyorum desem yeridir. Bir türlü bitmeyen altyapı çalışmaları ne yazık ki Birgi’nin binlerce yıllık tarihine yakışmayan görüntüler ortaya koyuyor. Açıklamak zorunda kalıyorum…
**
Üstünde yaklaşık 1 yıldır çalıştığım ‘Antik Dönemden Günümüze Birgi’ ana başlıklı kitabım baskı aşamasında. Yılbaşında elimizde olacak gibi. Bu devirde yerel olanaklarla kitap basmak pek akıl kârı değil ama neylersiniz serde basın yayına bulaşmış olmak var!
**
Osmanlı tarih yazıcılığının önemli isimlerinden biri olan Oruç Bey, 1400’lü yılları ayrıntıları ile yazmış. Onun yazdığı Tevarih-İ Al-i Osman, Osmanlı’nın kuruluş dönemini anlatması açısından önemli bir başvuru kaynağıdır.
Şeyh Bedreddin hakkında yazdığı bir cümlede şöyle der:
“Bedreddin merhum Kazasker iken katında bir kethuda vardı. Ana lakabı ile Börklüce Mustafa dirlerdi.”
Kethuda, Osmanlı döneminde devlet adamları ya da zengin kişilerin işlerini yürüten kimselere deniyor. Bir nevi kahya gibi…
15’inci yüzyılda yazılmış bir metni okumak, anlamak ve doğru yorumlamak da dil bilgisi gerektirir. Örneğin cümledeki ‘ana’ kelimesi bugünkü 'anne' ya da 'asıl' kelimesi değildir. ‘Ona’ demektir.
Dil canlı bir varlıktır. Sürekli olarak gelişir ve değişir…
Örneğin bugün yazılmış bir metinde yer alan 'hakkından gelmek' deyimi kimbilir yıllar sonra nasıl yorumlanacak! “İşi halederim” mi yoksa “dövebilirim” mi?
Yüzyıllar önce yazılmış dini metinleri anlamak da böyle bir şeydir.
Uzatmayalım, bugün yazı dağınık gitmeye başladı.
Birgi dedim, ordan Şeyh Bedreddin’e geçtim, ardından da dilbilgisine…
Toplum olarak nedenleri niçinleri pek önemsemeyiz… Perde arkasında neler dönüyor pek üstüne gitmeyiz…
1 yıldır üstünde çalıştığımı söylediğim Birgi bflrikfk, Birgi üstüne pek bilinmeyen veya yanlış bilinen bilgileri de içeriyor. Örneğin, Ulu Camii köşesindeki Aslan heykeli… Birgivi Mehmet Efendi’nin İstanbul’dan Birgi’ye geliş nedenleri… Şeyh Bedreddin ve Celali isyanlarının Birgi ve Birgivi ile ilişkisi… Birgivi yenilikçi midir yoksa muhafazakar mı? Çakırağa Konağı’ndaki İstanbul ve İzmir resimlerin sırrı…
Kitap, bol resimli ve özet bilgiler içeriyor. Birgi’ye gezmeye gelen bir turistin ilgisini ve merakını çekecek kadar. Tanıtım kitapçığı niyetine… Merak eden, ilgili kitapları bulsun derinlemesine araştırsın….
**
Aydınoğulları Beyliği’nin güçlü lideri Umur Bey erken ölmeseymiş, belki de bölgenin kaderi bambaşka olacakmış. Umur Bey, Ege Denizi’nin korkulu rüyası… Osmanlı Beyliği’nin 1299’da kurulduğu söylenir. Aydınoğlu Mehmet Bey de 1308’de Birgi’yi ele geçirmiş. Beyliğin ömrü 125 yıl sürmüş. Osmanlı Padişahı 2'inci Murad, 1425’te Birgi ve beyliği ele geçirmiş…
**
Kitap, basıldı basılacak ama hala bir destekçi (sponsor) bulabilmiş değilim… Kendim bastıracak gibiyim… Ücretsiz dağıtmayacağım, emrivaki yapıp eş dosta da satmayacağım…
Bir işe başlayıp bitiremezsem ruhumda stres oluşur ve beni hep rahatsız eder… Bu stresten biran önce kurtulmam gerekir… Bu stresin hakkından geleceğim…