
ZEYTİN :ZEYTİN AĞACI
Mualla Akgün
Ölümsüzlüğün sembolü kabul edilen Zeytin ağacı ve Zeytin:
Tarihlere konu olmuş,tunç çağı,antik çağlara kadar uzanmış,mitolojide Tanrıların hediyesi kabul edilmiştir.Kutsal kitaplarda Kuran, İncil ve Tevrat 'ta
mucize olarak bahsedilmiştir.
Nuh tufanında zeytin dalı getiren güvercin,barışın simgesi haline gelmiş,uzun
ömrü, ihtişamı verimi ile gülümseyen, etrafına neşe saçan ,efsanelere masallara kahraman, şiirlere ilhama konu olmuştur.
Antik Yunanda Homeros zeytinyağına SIVI ALTIN adının vermiştir.Kıymeti o derece sonsuzdur.
Efsanelere göre bilgelik Tanrıçası Athena Atina'ya zeytin ağacı hediye etmiştir.(Akropolis)'e zeytin ağacını dikmişlerdir. Şehirlerine ,Athena adını ATİNA olarak vererek Tanrıçayı onurlandırmışlardır.
Zeytin ağacının, M.Ö 3000 yıllarında Sahra altı Afrika da ortaya çıktığı,oradan Ege Adalarına Yunanistan Tüm Dünyaya yayılmıştır.
Atatürk 1929 yılında Yalova Millet Çiftliğini ziyaretinde bulunmuştur.
Çiftlikteki 400 bin zeytin ağacın gençleştirilerek verimli hale getirilmesi için talimat vermiştir.
İtalya’dan Petrini adında bir teknik eleman getirttirilerek,zeytin üreticisini kurslara tabii tutarak, eğitmiş; Ustalık belgesi verilmiştir.Bu eğitimler budamanın verimi artırdığını göstermiştir.Köylüler artık budama işleminden korkmamaktadır.
1937 yılında çekirdekten zeytin fidanı yetiştirilmesi amaçlanarak Bornova’da Zeytincilik istasyonu kurulmuştur. Kuruluşunun dördüncü yılında zeytin fidanı dağıtımıyapılmıştır..
26 Ocak 1939 tarih 3573 sayılı ‘’Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’’ ile zeytin bahçelerinin ıslahı , korunması, genişletilmesine yönelik önlemler alınmıştır.
Bu kanun hazırlıkları Atatürk sağlıgında ve onun öncülüğünde yapılmış fakat kanunun çıkmasına ömrü yetmemiştir. Atatürk’ün ölümü ardından başlattığı zeytin seferberliği bu kanunla güvence altına alınmıştır.
Başka hiçbir ülkede yalnızca zeytin ağacı için çıkarılan özel bir kanun yoktur.
Zeytin kanunu bize MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'TEN armağan kalmış kanundur.
Zeytinlikleri koruma ile ilgili dünyadaki tek zeytincilik kanunu 1995 yılında değişikliklere uğramış, AKP hükümeti döneminde 8 defa değiştirilme girişiminde bulunulmuştur.9 değişikliğin kabul edildiğini okuyorum şu anda.
Zeytinyağlı yiyemem (aman)
Basma (da) fistan giyemem
Senin gibi cahile
Ben efendim diyemem (aman)
Kaldım duman içi dağlarda
Sevgili yarim nerelerde
Kara üzüm asması
Yeşil olur yazması
Ben yarimden ayrılmam
Kara yazı yazması
Kaldım duman içi dağlarda
Sevgili yarim nerelerde
Asmadan üzüm aldım
Sapını uzun aldım
Verin benim yarimi
Annemden izin aldım
Kaldım duman içi dağlarda
Sevgili yarim nerelerde
- İhsan Kaplayan
- Bursa
ABD’nin 1948 -1950 yılarında Türkiye’ye yaptığı Marshall yardımları sonrasında çıkmış ısmarlama bir türküdür.
ABD elinde stok fazlası olan mısır yağlarını Türkiye’ye satmak istemiştir. Türkiye zeytin bahçeleri cennetidir.Bu yağlara Türkiye'nin ihtiyacı yoktur .
Ama yapılan anlaşma gereği bu yağlar alınmak zorunda kalınmıştır,Yandaş Doktorlar, radyolarda, gazetelerde zeytinyağının zararlı olduğunu kansere sebebiyet verdiğini yazıp söylemişlerdir.
Ülkemizin dört bir yanında zeytin ağacı katliamları gerçekleşmiştir. Halk mısır yağı kullanmak zorunda kalmıştır.
Ülkemizde mısır yağından üretilen margarinler fabrikaları kurulmuş satılmaya başlanmıştır.
Zeytin yağı üretiminde öncü olan Avrupa Ülkeleri İspanya ve İtalya Türkiye'den aldıkları zeytinyağlarını ambalajlayarak kendi markaları ile piyasaya sürmektedirler.
Bu Ülkelerde göz alabildiğine zeytin tarlalarını düzen içinde görmekteyiz.Sağlık uzmanları:Uzun yaşam, sağlıklı beslenmenin Akdeniz usulü beslenme ile mümkün diyerek görsel basında her gün konuşulmaktadır.Artık bilinen bir gerçektir.
Akdeniz usulü beslenmenin temelinde zeytin yağı vardır.İtalya'da zeytinyağı üreticileri 2023 NYIOOC Dünya Zeytinyağı Yarışması'nda 174 ödül kazanmıştır.
Ben bu yazıyı kaleme alırken Maden Kanunu’nda değişik öngören teklif TBMM Sanayi ve Enerji Komisyonunda kabul edilmiştir.
Buna göre madencilik faaliyetleri tüm zeytinliklerin sadece binde 4’ünde yapılabilecek. Ayrıca düzenleme ile maden sahasındaki zeytin ağaçlarının taşınması mecburiyeti getirilmektedir.Muğla ve kıyıları bu kanundan direkt etkilenecektir.
İklim krizi derinleşirken ,Madencilik faaliyetleri izin alınmazsızın başlatılabilecek.ÇED süreçleri yatırım süreciyle birlikte yürütülecektir. .
Dolayısıyla halkın itirazları katılımı devre dışı bırakılmaktadır.
Tarım ve orman alanlarının yatırımlara tahsisi için kamu yararı maddesi devre dışı bırakılmaktadır.
Zeytinliklerin ,Kıyıların,Sit alanlarını yatırımlara açılabilecek.Dolayısıyla doğa tahribatı ,çevre kirliliği, bozulması ,kırsal alanların kalkınması zarar görecektir.
Kamunun halkın çevrecilerin doğa severlerin itirazları hiç göz önüne alınmamıştır.Acı gerçeklerle yüz yüzeyiz.
Zeytinliklerin korunması Cumhuriyetin korunması demek olan, ATATÜRK' ün zeytincilik kanunu tamamen rafa kaldırılmıştır.