TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI AFETE HAZIRLIK 1

Bölgemiz ve Balıkesir İlimizde yakın zamanda iki kez Ödemişte hissedilen 5.0 ve 4.6 şiddetinde depremler yaşanmaktadır.Tekirdağ Çorlu  merkezli istanbul da hissedilen korkutan 5.00 şiddetinde depremler sık yaşanır olmuştur. 

Aslında doğa sık sık aralıklarla bu gerçeği unutmayın diyerek hatırlatma yapmaktadır.

 1999, 17 ağustos depremi,ve 6 şubat 2023 asrın felaketi 11 İlde kalıcı hasarlar bırakan binlerce vatandaşın ölümü,insan kayıpların yaşandığı çocukların  yok olduğu,insanlık tarihinde derin izler unutulmaz acıları yaşatan DEPREM.. 

Ambulanslar binen hastalarının kimliklerini defterlerine kayıt yapmakta götürdükleri yere teslim etmekle yükümlüdürler. Depremde kayıt sistemi işlemediği için,kemik ölçümleri fotoğraflar ile tanıma gibi farklı sistemler kullanılmıştır.

Sokağımızda,sağımızda solumuzda bulunan binalardaki komşularımızı tanımamız da, soyadlarını bilmemizin , deprem sonrası araştırmalarda önemini korumaktadır. 

Bu felaketler Kültürümüzün değerini anlamamız gerektiğini anlatmaktadır.Komşuluk ilişkilerinin önemi burada yine ortadadır. Ev alma komşu al sözünün anlamı buralardadır.  

Ödemiş Belediyesi Arama Kurtarma Müdürlüğü birimini kurulmuştur.Ekibi gördüm genç ve dinamik,  kişiler, içinde iki kadının bulunduğu gördüm.İnceleme yapmadım ama dışarıdan izlediğim kadarıyla Belediyemiz toplumsal cinsiyete bakış açısından önemli bir gelişmedir diye düşünüyorum.Belki sayıları farklı olabilir. Eşitlik açısından değerlendiriyorum. Toplumun yarısı kadın çünkü..

Katılımcı yaklaşımla mahalle birimleri kurularak eğitimler verilmelidir. Afet toplanma  yerleri Muhtarlık Birimlerine verilmiş olmasına rağmen; Halk vatandaş yaşanılan herhangi bir afette nerede toplanacağını bilmemektedir.Öncelikle Afet Müdürlüğümüz Ödemişte bulunan Afet Toplanma yerlerinin  Mahalle kapsamında sınırları ile birlikte kamu oyu bilgilendirmesi yapmalıdır.Bu rutin aralıklarla unutturulmamalıdır.

Afet toplanma yerlerinde ;acil kurulacak tesisler içinde yer alan wc+lv ların şimdiden alt yapıları kurulmalı kanal bağlantıları yapılmalıdır. Afet planları üzerinde yerleri belirtilmeli üzerine yeşillik alanı bozmayacak peyzaj çalışması yapılmalıdır.Temiz suyun ulaşımı ışıklandırmanın kontrolleri içinde olmalıdır.

Deprem Afet kavramının içinde bir tanesi olarak yer almaktadır.Yangın, Sel ,Toprak Kayması ,afetler aynı zamanda iklim krizini ve toprağın kirlenmesi suyun azalması temiz suya ulaşımın güçleşmesi gibi hayati öneme sahip olayları gündeme taşımaktadır.

Afetler üç aşamada ele almamız gerekmektedir. Afet öncesi yapılması gerekenler,Afet anında yapılması gerekenler,Afet sonrası yapılması gerekenler.

En önemlisi Afet öncesi hazırlıkların yapılması ki; Planlama anasıdır..Koruyucu tedbirlerin alınmasıdır.Zemin etütlerinin, mikro zemin incelemelerinin yapılarak ,İmar planların yapılması başı çekmektedir.İmar planları uzun süreli,uzun soluklu işlemler olduğu için ,Belediyelerin     başında Demokles'in  kılıcı sallanırken, bu önemli işlere yönelme imkanları olmamaktadır.

Ama mevcut yapı stokunun envanterinin çıkartılması,bu envanter içinde konut yapacakların dirençli konutlar,sağlam zeminler,yönlendirilmesidir. Mevcut yerleşimleri koruyarak,yeni yapılaşmaları,dağ sırtlarına yaparak zaman içinde Ovadan üzerindeki yerleşimlerden kurtarmak gerekmektedir.

Uzmanlar Ova üzerindeki yerleşimlerin  eninde sonunda toprak altında kalacağına inanmaktadır.     

Aslında bugün farklı bir konudan bahsetmek istiyorum.Afetlerden  en çok etkilenen Kadın, Çocuk, Engelli, kırılgan gruplardır.6 şubat Depremin de bu grupların ne kadar mağdur olduklarını biliyoruz. Yaşadılar bu zorluk ve rezillikleri.

Konteynır yerleşimlerinde  yaşayan kırılgan gruplar elektrik kesintileri,WC ve duşların toplu yerde ve uzakta ulaşımında karanlık olması gibi durumlarda korku yaşamaktadır.Kadına şiddet taciz olayları yaşanmıştır, yaşanma durumunu göz önüne alınarak planlama yapılmalıdır.Kadınların hijyen durumunda ,hijyen malzemelerinin hazır bulunması,çocuk bezlerinin elin altında olması,Hamile kadınların dinlenme imkanları çocukların emzirme alanlarının yapılması çok önem arz etmektedir.Eşitlikçi politikalarla hazır olmak gerekmektedir.

KADAV (kadın dayanışma vakfının )TOPLUMSAL CİNSİYETE DAYALI AFET RAPORUNDA: Yerel Analizlerinde:

 Projenin amacı Afetler bazında toplumsal cinsiyete özgü kırılgan yapıları ele alarak Türkiye de toplumsal cinsiyete duyarlı afet yönetimini güçlendirmektir.

Uygulayabilmek için önce bilinçlenmek gerekir. Sonrada yerel yönetimler stratejik planların yapımında cinsiyete duyarlı bütçenin yapılması ,yerel sivil toplum örgütlerine kapasite geliştirme teknik desteğin sağlanması, Sivil toplum liderlerinin özellikle ,kadın liderlerinin fikirlerinin alınması  gerekmektedir.

 Afet politikaları yerelde yapılması gerekirken her şey de olduğu gibi merkezden yönetilmeye başlanmış,kurumlar arası görev sorumluluk paylaşımı yapılmamakta,risk azaltma düşünülerek bütçeleme yapılmamaktadır.

Toplumsal Cinsiyet bakışı; afet yönetimi sürecinde  sistematik olarak dahil edilmediğinde,bu kırılgan grupların ihtiyaçları kurumsal düzeyde görünmez hale gelmekte,iyileşme süreci katlanarak uzamaktadır.

Birleşmiş Milletler kadınlara Karşı Her türlü Ayrımcılığın önlenmesi Sözleşmesi-CEDAW tavsiye kararı 37.SENDAİ( Afet Risk azaltma Cerçevesi Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ) bu bağlamda toplumsal cinsiyet ve sosyal kapsayıcılık boyutunu açıkça vurgulamaktadır.