Ulaşım Koordinasyon Merkezi el değiştirdi

Sevgili okurlarım, çarşamba günü Ankara’ya seyahat yaptığım sırasında e-postama Resmi Gazete’den haber düştü. Bu haber, ülkemizde bomba etkisi yarattı: “Hükümet, büyükşehir belediyelerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ndeki (UKOME) çoğunluk yetkisini sona erdirdi”. Gün boyu konuşuldu, konuşulmaya devam ediyor. Bildiğiniz gibi geçen hafta yazımda belediyelerin zam politikasını gündeme almıştım. Bu, şu anlama geliyor. Artık ulaşım zammını belediyeler değil, hükümet yapacak!

Bu uygulama, nereden kaynaklandı? İstanbul’da meclisin olumsuz kararına rağmen İstanbul Büyükşehir Belediyesi, ulaşıma %35 zam yapılmıştı. Sonrasında bu uygulama geldi.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) kararıyla ulaşım ücretlerine %35 zam yapması sonrasında Ulaşım Koordinasyon Merkezleri’ndeki büyükşehir belediyelerinin çoğunluk yetkisi sona erdirildi. Kurula dört kurumdan yeni temsilciler atanarak yetki, hükümet temsilcilerine geçti. Ulaşıma %35 zam sonrasında İmamoğlu’nun yetkisi kaldırılmış oldu.

Hükümet, büyükşehir belediyelerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ndeki çoğunluk yetkisini sona erdirdi;

19.01.2020 tarihli Resmi Gazete’de yer alan yönetmelikle Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin üye sayılarının ve ağırlıklarının belirlendiği 17. maddesi yeniden düzenlendi.

Daha önceki düzenlemede büyükşehir belediyeleri, 12 kişi ile çoğunluk hakkına sahipti. Yeni düzenlemeyle yeni üyeler atandı. Buna göre, 1- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2-Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 3-AFAD, 4-TCDD Taşımacılık A.Ş.’den birer temsilci daha UKOME’ye atanarak çoğunluk, hükümet temsilcilerine geçmiş oldu.

İstanbul’da yaşanan olayda İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, ulaşım ücretlerine Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nin (UKOME) kararıyla %35 zam yapılmıştı.

Konuyla ilgili 19 Şubat 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliğe yapılan düzenleme:

MADDE 1 – 15.06.2006 tarihli ve 26199 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinin 17’nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki “Milli Savunma Bakanlığı” ibaresinden sonra gelmek üzere “Milli Eğitim Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın birer” ibaresi eklenmiş, (g) bendindeki “Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve TCDD Taşımacılık Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün birer” ibaresi eklenmiş, (ğ) bendindeki “Karayolu” ibaresi “Ulaştırma Hizmetleri” şeklinde değiştirilmiş, fıkraya (ı) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.

“i) Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı temsilcisinin,”

DEĞİŞİKLİK YAPILAN MADDE

Madde 17 – (Değişik madde: 25.04.2014 – 28982 s. R.G. Yön./2. md.)

(1) UKOME, büyükşehir belediye başkanı veya görevlendireceği kişinin başkanlığında;

a) Büyükşehir belediye başkanınca belediyenin ulaşım ve yatırımlarla ilgili daire ve işletmeleriyle bağlı kuruluşlarından en az şube müdürü seviyesinde görevlendireceği en fazla on bir kişinin,

b) Milli Savunma Bakanlığı temsilcisinin,

c) Jandarma Genel Komutanlığı temsilcisinin,

ç) Emniyet Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

d) Sınırları içerisinde deniz bulunan büyükşehirlerde Sahil Güvenlik Komutanlığı temsilcisinin,

e) Sınırları içerisinde deniz ve iç su bulunan büyükşehirlerde Liman Başkanlığı’nı, birden fazla Liman Başkanlığı bulunan büyükşehirlerde ise bu başkanlıkları temsilen görevlendirilecek temsilcinin,

f) Karayolları Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

g) Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

ğ) Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

h) Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

ı) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü temsilcisinin,

i) Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’nun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin,

j) Kendi belediyelerini ilgilendiren ve belediyelerinin yetki alanı içerisinde oluşan ve o belediyenin sınırları içerisinde başlayıp biten ulaşım konularında ilçe belediye başkanları veya görevlendirecekleri bir üyenin katılımından oluşur.

İstanbul’da Ulaşım Koordinasyon Merkezi, ulaşım zammını 11’e karşı 10 oyla almıştı.

Bundan sonra ne olacak?

Bütün illerde Ulaşım Koordinasyon Merkezleri’nde toplam üye sayısı 20, belediyelerin 12 olan üye sayısı 8’e düştü. Hükümetin atadığı üye sayısı, 8’den 12’ye çıkmış oldu. Dolayısıyla Ulaşım Koordinasyon Merkezleri’nde illerin ulaşımla ilgili kararları oylamayla yapıldığına göre karar yetkisi, hükümete geçmiş oldu.

Değerli okurlarım, ülkemizde seçilmiş belediye başkanları bundan sonra seçimlerde vaat ettiklerini yapamazlar. Beklemek de ahmaklık olur. Millet iradesini arkasına alamayan merkezi hükümet, zam rüzgarını lehine çevirmeye çalışıyor. Belediye başkanlarımıza kolaylıklar dilemekten başka halk olarak çaremiz yok. Neden mi? Başkanlarımız, genel merkez talimatıyla yatırım yapmak için kendilerini yırtıyorlar ama çaresizler! Yatırım için finans gerekli! Nereden bulacak? Bankalardan… Özel bankalar, zaten kredi vermekten korkuyorlar! Veremiyorlar! Devlet bankalarının kredi vermeleri yasak! Yurt dışı kredilerine devlet onay vermiyor! Önceki dönem başkanları sistemlerini borç üzerine kurmuş, kasalar boş! O kadar çok “ÜNLEM” var ki hangini yazayım…