- Haberler
- TİREDE DÜNYA ÇAPINDA YAHUDİ ARŞİVİ
TİREDE DÜNYA ÇAPINDA YAHUDİ ARŞİVİ
Tire Belediyesi Danışmanı Murat Sanus Jews of Tire projesiyle dünyanın en detaylı Yahudi arşivlerinden birini oluşturdu....
Tire Belediyesi Danışmanı Murat Sanus Jews of Tire projesiyle dünyanın en detaylı Yahudi arşivlerinden birini oluşturdu. Kentin müze arşivlerinde araştırma yaparken karşılaştığı evlilik sözleşmelerinden yola çıkan Sanus dünya çapında detaylı bir arşiv ortaya koydu.
BELEDİYE BAŞKANI TAYFUR ÇİÇEK TEŞVİK EDİYOR
Karşılaştığı belgelerden yola çıkarak çalışmasını Başkan’a ilettiğini belirten Murat Sanus, Belediye Başkanı Tayfur Çiçek’in araştırmayı derinleştirmesi için kendisini teşvik ettiğini ve desteklediğini söyledi.
1920’li 1930’lu yıllarda gerçekleştirilen evlilik sözleşmelerinden yola çıkan Sanus, o dönem evliliklerde Müslümanların mühür kullandığını, Yahudilerin ise ad soyad ve imza kullanmalarının işini kolaylaştırdığını, aynı zamanda okuryazar bir kitle olduklarının göstergesi olduğunu belirtti.
JEWS OF TİRE-TİRE YAHUDİLERİ
Araştırmasına öncelikle Tire Belediye arşivinden başladığını, sonrasında İzmir Cemaat arşivlerine uzandığını, bu süreçte 1800’lü yılların başından bu yana Tire’de yaşayan tüm Yahudi vatandaşların bilgisine ulaştığını ifade etti.
“TİRE TARİHİ 5000 YIL ÖNCESİNE UZANIYOR”
5000 yıl öncesine dayanan tarihi geçmişiyle Tire’nin dinler öncesi pagan topluluklara, oradan Yahudilere, Hıristiyanlara, Ermenilere ve Müslümanlara yaşam mekanı olan kentin çok kültürlü bir coğrafya olduğunu dile getirdi.
TARİHİ MEZAR TAŞLARI DA KURTARILDI
Araştırma kapsamında Tire’de bulunan ve Yahudi mezarlığından arda kalan mezar taşlarının toplanmasını sağladıklarını, taşlar üzerindeki yazıların okuma ve çevirisini yaptıklarını kaydetti. Yazıların okunması ve tercümesi için İbranice bilmenin tek başına yeterli olmadığını, bu aşamada Bar-Ilan Üniversitesi akademisyeni Dr. Dou Cohen’in çok yardımı olduğunu, bölgede 1987 yılında Tire Yahudileri ile ilgili çalışma yapmış Hayfa Üniversitesi Profesörü Minna Rozen’in de çalışma notlarını kendisiyle paylaştığını, araştırmaya çok önemli katkılar sunduklarını ifade etti.
“150 YILLIK SÜREÇTE 7800 YAHUDİ TİRE’DEYDİ”
Oluşturduğu arşivin 150 yıllık bir periyotta Tire’de yaşayan 7800 Yahudi’yi kapsadığını söyleyen Sanus, arşivi satın almak isteyenlerin olduğunu ancak kendi tercihinin tüm bilgileri halka açmak yönünde olduğunu, bu nedenle Facebook üzerinde Jews of Tire adlı grubun oluşturulduğunu anlattı.
“KOLLEKTİF BİR ÜRÜNE DÖNÜŞTÜ”
Farklı üniversitelerden yabancı akademisyenlerin araştırma verilerini içeren İngilizce ve Fransızca makaleler kaleme aldıklarını, araştırmanın dünyaya duyurulmasında bu tür katkılar ve fikirler dolayısıyla projenin kendisini de aşarak kolektif bir ürün haline geldiğini söyledi. Bu sonuçtan duyduğu memnuniyeti dile getiren Murat Sanus, 2015 yılında araştırmanın Tire Belediyesi Kültür Yayınları aracılığıyla kitap haline getirildiğini belirtti.
Murat Sanus www.tireyahudileri.com ya da jewsoftire.com web adresleri üzerinden meraklıların araştırma sonucu elde edilen arşivin tüm dijital verilerine ulaşabileceklerini kaydetti.
www.avlameroz.com sitesinden faydalanılmıştır
Gülten Kır
Bakmadan Geçme
