Selçuk'ta Atatürk ve Cumhuriyet konferansı

Selçuk Belediyesi, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamaları kapsamında Prof. Dr. Ahmet Taner Kışlalı Salonu’nda “Anmaktan Anlamaya Doğru Atatürk ve Cumhuriyet” başlıklı tiyatral konferans düzenlendi. Konferansın konuşmacısı Araştırmacı Yazar İlknur Güntürkün Kalıpçı, Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet’in kuruluşuna ilişkin arşivlerden derlediği anıları katılımcılarla paylaştı.

“Cumhuriyet imkandır”

Atatürk’ün sohbetlerinde Cumhuriyet’i imkan olarak tanımladığının altını çizen Kalıpçı, “Atatürk için Cumhuriyet, aynı zamanda benden bize geçişin en önemli teminatıdır. Atatürk, ‘Ülkeler, gam ve keder bilmemelidir. Liderlerin görevleri; milletlerini gam, keder bilmeden; neşe içinde, bolluk içinde kendi hayallerine varmaları için onlara gerekli imkanların yolunu açmaktır’ diyor. Ondan sonra kolları sıvıyor ve halkı için imkan yolunu açmadığı hiçbir alan bırakmıyor” dedi.

Mustafa Kemal Atatürk’ün “Cumhuriyet” kavramını ilk kez 1902 yılında dile getirdiğini yaptığı araştırmalarda tespit ettiğini belirten Kalıpçı, “1902’den beri hedef konmuş, her alanda ne yağacağının notalarını yazmış, kompozisyonu ortaya çıkarmış, bestelemiş, bir tek seslendirmeye kalmış iş. Onu da hemen yapmış alın ve akıl teri döken bir Mustafa Kemal. En ilginci de bunların hiçbirinde ne sporda ne sanatta ne de ekonomide dışardan alınan bir sistem yok. Hepsinde Mustafa Kemal, bize özgü sistemler oluşturmuş. Yani bu Cumhuriyet; diğerlerine göre değil, değerlerine göre hareket eden bir Mustafa Kemal’in cumhuriyetidir” dedi.

“Türk kadını haklarını aldı”

Türk kadınının dünyada birçok ilke imza attığını tarihten örneklerle anlatan Kalıpçı, “Kurtuluş Savaşı, dünyada ilk topyekun savaş örneği. İlk defa dünyada kadın-erkek birlikte savaştı. Savaş sırasında Atatürk, yaverine bir not veriyor: ‘Savaştan ilk işimiz Türk kadınına serbestisini vermek, onu erkeğin yanında eşit haklara sahip kılmaktır.’

Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesinden beş ay sonra Atatürk, Dünya Kadınlar Kongresi’nin İstanbul’da toplanmasını istiyor. 1935 yılında Dünya Kadınlar Kongresi Başkanı konuşmasında, ‘Biz dünya kadınları; Türk kadınlarına büyük bir gıpta ile bakıyoruz, onları örnek alıyoruz. Tüm dünya kadınları sizin alabildiğiniz haklara erişebildiği takdirde dünyada barış sağlanacaktır’ diyor.

Atatürk, kadın hakları konusunda Afet İnan’a ‘Biz size bu hakları lütuf olarak vermiyoruz. Bu sizin alnınızın teri, bileğinizin hakkı hatta çok önceden almanız gereken haklardı. Bu hakları biz size vermedik, siz söke söke aldınız’ demiştir.

Nikahlarda kitap verilecek

Tiyatral Konferansın sonunda Araştırmacı Yazar İlknur Güntürkün Kalıpçı’ya teşekkür eden Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, artık Selçuk’ta kıyılacak nikahlarda evlenen kadınlara Araştırmacı Yazar İlknur Güntürkün Kalıpçı’nın Cumhuriyet tarihinin ilklerine imza atan, yaşadıkları çağın ötesindeki kadınların hayat hikayesini anlattığı Zamansız Kadınlar kitabını hediye edeceklerini belirtti.

Onur Karagöz