Ödemiş’te deprem gerçeğini anlattı

Ödemiş Belediyesi, Deprem ve Ödemiş konulu söyleşiyi dün Ödemiş Belediyesi Kültür Merkezi Konferans Salonu’nda gerçekleştirdi. Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir’in konuşmacı olduğu söyleşi, saat 11.00’de başladı. Söyleşiye Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş, eşi Selma Eriş, İzmir Büyükşehir Belediyesi Yerel Hizmetler Koordinatörü Hikmet Güriş, Ödemiş Belediyesi Başkan Yardımcısı Feridun Azeroğlu, çok sayıda muhtar, sivil toplum kuruluşu üyeleri, siyasi parti üyeleri, meclis üyeleri, oda başkanları ile vatandaşlar da katıldı.

“Ödemiş tarafı biraz daha şanslı”

Sözbilir, Türkiye’nin deprem tehlike kaynakları, Ödemiş ve çevresi diri fayları, Akhisar depremleri, jeoloji bilimi, Ödemiş ve çevresinde gelecek dönemde gerçekleşecek yıkıcı depremler, deprem master planı hazırlanması ve risk yönetimi ile halkın neler yapması gerektiği konusunda detaylı bilgiler verdi.  Sözbilir, “Özellikle 2019 yılının sonu ile 2020 yılının başlarında Türkiye’de deprem tehlikesinin biraz daha arttığını gözlemleyebiliyoruz. Bu anlamda Türkiye’de 1999 Depremi’nden sonra birçok çalışma yapıldı. Özellikle devlet, belediyeler, valilikler, üniversitenin belli kurumları ve devletin belli kurumları sürekli çalışmalar yürüttü. 2004-2005 yıllarında Türkiye’de Deprem Konseyi kuruldu. Konsey, ‘Depremden daha az zararla çıkmak için neler yapılmalı?’ sorusunun cevabını aradı. 2011 yılında Türkiye Uluslararası Deprem Stratejisi Eylem Planı yayınlandı.

Ödemiş’e gelecek olursak… Ödemiş tarafı, biraz daha şanslı. Tabi ki bu durumu yerel ölçekli de düşünmek lazım.  Akhisar’da sıkça yaşanan depremlerin İzmir ve çevresinde hissedilmesinin en büyük sebebi, yerin şeklinin ona uygunluğudur. Fay hatları birbirleriyle bağlantılıdır. Dolayısıyla belli bir hissetme derecesine de sahibiz” diye konuştu.

“Tire ve Kiraz, diri fayların üzerine oturtulmuştur”

Sözbilir, “Deprem, eğer oturduğumuz bina doğru bir yapılanmaya sahip değilse üç akım göndererek bizi yıkmak adına elinden geleni yapıyor. Yapımızı depreme hazırlıklı şekilde yaptıysak yalnızca hasar görebilir ancak belli bir şiddete kadar yıkılmaz. ‘Türkiye’de deprem olduğunda neden hasar görüyoruz?’ sorusunun cevabı, 1939 yılında verilmiş. 1939 yılında Türkiye’nin en büyük depremi, Erzincan’da yaşandı. 7.9 büyüklüğünde bir depremdi. Orada şu sonuçlar elde edilmiş: Birincisi, binaların depreme dayanıksız oluşu. İkincisi, yerleşebilecek pek çok alan ve dağlık kesimler varken insanların ovaya yerleşmesi. Üçüncüsü, binaların diri fay üzerine oturtulması.

Bugün Türkiye’de 100 ya da 150 ilçe, diri fayların üzerine oturtulmuştur. Mesela; Tire, Kiraz, Seferihisar, Balçova, Bornova, Narlıdere, Konak ve Altındağ öyledir. Günümüze baktığımızda depreme dayanıklı binalar yapabiliyor. Alüvyon denen zeminle yeri sağlamlaştırabiliyoruz. Ancak diri fayın üzerine oturma şansımız yok” dedi.

“Deprem aktivitesinin az olduğu bir bölgeyiz”

Ödemiş’te fay hattının olmadığını da söyleyen Sözbilir, “İzmir’de gerçekleşen herhangi bir depremden Ödemiş de etkilenecek. Bir ilçede fayın olmaması, o ilçenin depremselliğinin olmadığı anlamına gelmez. Geçmişte bu bölgede çok deprem olmuş, hatta tsunami bile yaşanmış. Tarihte dokuz ile on şiddetinde depremler olmuş. Şu anda İzmir’de, Körfez’de 9.0 ya da 10.0 şiddetinde bir deprem meydana gelse Ödemiş olarak 7.0 ya da 8.0 şiddetinde bir depremle sarsılabiliriz. 7.0 ile 8.0 şiddetinde sarsıntılar, Ödemiş’te yıkıma sebep olabilir. Biz, Ödemiş olarak deprem aktivitesinin az olduğu bir bölgeyiz. Yaklaşık 150 yıldır Ödemiş’te yıkıcı bir deprem olmamış. Yalnızca etrafta olan depremleri hissederek sarsılıyoruz. 3.0 ila 4.0 büyüklüğündeki depremler, burada çok sık yaşanıyor ancak 4.0 ila 6.0 büyüklüğünde depremlere çok sık rastlamıyoruz.

5.9-6.0, bizde sınır değer. Eğer bu ölçüleri geçerse fay, yeryüzünü kırıyor ve yeryüzüne ulaşıyor. Bu da can ve mal kaybının sebebidir. İzmir’de otuz ilçe var. Ödemiş’in kendi sınırları içinde problem çıkaracak diri bir fay henüz tanımlanmadı. Bu, şu anlama gelir: Ya bu ilçede fay hattı yoktur ya da henüz belirlenmemiştir. Eğer siz, ilçe olarak jeolojik çizimleri yaptırmadıysanız fay hatlarınız henüz bulunmamış olabilir. Şu anda yok diye yarın da olmayacağı anlamına gelmez. Şu anki bilgilerimizle konuşacak olursak ilçenin kendi sınırlarında fay hattı bulunmuyor” şeklinde konuştu.

Sözbilir’in konuşmalarının sonlanmasının hemen ardından Ödemiş Belediye Başkanı Mehmet Eriş, Sözbilir’e hatıra hediyesi takdim etti ve katılımları için teşekkür etti.

Tamamı TV9 İzmir’de

Sözbilir’in konuşmalarının tamamı, TV9 İzmir Youtube ve Facebook sayfamızda sizinle buluşuyor. Prof. Dr. Sözbilir’in deprem gerçeği hakkında aktardığı çok sayıda konu için TV9 İzmir Youtube adresimizden bizi takip edebilir, bildirimlerinizin sesini açarak güncel haberlerden anında haberdar olabilirsiniz.

Ece Köseoğlu