Nereye Dokunacağını Bilmek!

Kaldığımız yeri hatırlayarak devam edelim, ancak bugün biraz daha farklı son bulacak yazı dizimiz…

Lenf sistemi organları

1. Lenf düğümleri,

2. Bademcikler,

3. Mukoza içi düğümcükler, (fazla detaydır, harici incelemenizde fayda var)

4. Dalak,

5. Timus bezi lenf sisteminin organlarıdır.

1. Lenf Düğümleri (bezleri)

Vücudun çok fazla kısmında gruplar şeklinde yer alır. Boyun, koltukların alt kısmı, kasıklarda meydana geldiği benzeri yüzeyde yer alan lenf düğümleri kolaylıkla fark edilebilir.

Fakat göğüs ve karındaki boşluğunda da çok fazla sayıda lenf düğümü mevcuttur. Bunların başlıca misyonu vücuda giren başka maddelere karşın bir süzgeç oluşturarak, mikropların vücuda yayılımlarını önlemek ya da geciktirmektir.

Lenf düğümleri hem kan yapıcı hem de savunma işini gören organlardır. Düğümlerin içine giren mikroplar tutulur. Bu esnada düğümler sertleşir ve büyür, elle yoklanabilir hale gelirler.

Lenf bezleri (düğümleri)’nin yerleri:

• Boyun ve çene altı
• Damak ve bademcikler
• Timüs bezi
• Koltukaltı
• İnce bağırsaklar (peyer plakları )
• Kasık bölgesi
• Dalak (en büyük lenfatik doku yoğunlaşması)
• Diz arkası
• Göğüs boşluğu içinde

En önemli lenf bezeleri;

1. Koltuk altı lenf bezleri,
2. Boyun lenf bezeleri,
3. Kasık lenf bezeleri ve
4. Leğen kemiği bezeleri en önemlileridir.

1. Bademcikler

1. Bademcikler (Tonsil) ve geniz eti (Adenoid) vücudun bağışıklık sisteminde rol alan, lenfosit üretmekle görevli lenfoid dokulardır.

Lenfosit (Lym), bir lökosit (akyuvar) türüdür. Diğer bir deyişle Lenfosit; Kanda veya bağışıklık sisteminin doku ve organlarında (lenf bezi, dalak, timus gibi) bulunan, iltihabi hadiselerin olduğu bölgelere göç etme kabiliyetindeki hücrelere denir.

Özetle; Lym olarak kısaltılan lenfositler bir çeşit beyaz kan hücresi olup, bağışıklık sistemince hastalıklarla savaşmaları için üretilip görevlendirilir. Bu sebeple eğer kanda lenfosit oranı yükselmişse, bu durum geçici bir enfeksiyonun varlığını işaret eder.

1. Bademcikler boğaz girişinde dil kökünün iki yanında,
2. Geniz eti ise nasofarenks denilen burun arkasındaki geniz bölgesinde yer alır.
3. Bademcik ve geniz eti tarafından üretilen lenfositler ve antikorlar lokal bağışıklık sisteminde sadece yardımcı bir role sahiptirler,
4. Bademcikler bir kapsülle sarılıdır ve yutak kaslarına bu kapsülle bağlanırlar,
5. Geniz etinin ise bir kapsülü yoktur ve geniz bölgesinde dokuların üzerinde yer alır.
6. Bademcikler özellikle çocukluk çağında burun ve ağız yolu ile vücuda giren bakteriler, virüsler gibi hastalandırıcı maddeleri yakalayıp, onlarla savaşmak görevini antikor denilen bağışıklık maddeleri salgılamak sureti ile yerine getirirler.
7. Bu organlar çocukta, erişkine göre çok daha büyük ve aktiftir. Küçük çocuklarda vücudun genel direnç sistemi yabancı etkenlere karşı tam hazırlıklı olmadığı için bademciklere düşen yük çok fazladır.

1. Dalak

1. Omurgalı hayvanlarda lenfositlerin farklılaştığı ve alyuvarların parçalandığı, kan damarlarının bol olduğu lenfoid organlardan biri.
2. Bulunduğu yer, kaburga kafesinin altında ve sol üst karın bölgesinin arka kısmındadır.
3. Dalağın görevi; Kan hücrelerinin depolanması, demir metabolizması ve kan hücrelerinin üretimi ve yok edilmesiyle ilgili bir kan lenf-guddesidir (beze).
4. Önemlidir: Cenin gelişirken dalak hem kırmızı hem de beyaz kan hücrelerini üretmektedir. Doğumdan sonra bu görev kemik iliği tarafından üstlenilir ve dalak çalışmalarını bazı tür beyaz hücre üretimi ve yorgun düşmüş kırmızı hücreleri yok etmekle sınırlandırır.
5. Ayrıca kan dolaşımının getirdiği bakterileri ve hareketsiz zerreleri de yok eder.
6. Büyük miktarda kan depolar ve bunu zorlama ve üzülme hallerinde salgılar.

1. Timus Bezi (nereye dokunacağını bilmek)

1. Timüs bezi bağışıklık sisteminin merkezidir. Bütün bağışıklık sistemi buradan yönetilir. Timüs bezi ne kadar çok titreşirse kişinin bağışıklık sistemi o kadar çok sağlam olur.
2. Timüs bezi, tiroid bezinin altında, göğüs boşluğunda ve soluk borusunun önünde bulunur.
3. Birçok kişi bu bezden habersizdir ve bu bez hakkında bilgi sahibi değildir. Timüs bezi, insan hayatını uzatır, sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olmamızı sağlar bu yüzden de insan hayatı ve yaşamı için son derece önemlidir.
4. Aşırı üzüntü anında özellikle de bayanlarda göğüslerine vurduklarını görmüşüzdür. Bu olay tamamen beyin tarafından yapılan yani refleks kaynaklı bir harekettir. Kişi göğsüne vururken Timüs bezini titreştirir ve üzüntü kaynaklı bağışıklıkta olacak olan direnç kaybının önüne geçer.
5. Timüs bezinde meydana gelecek titreşimlerin sıklığı kişinin genç ve sağlıklı yaşamasında paralellik gösterir. Yani Timüs bezi ne kadar çok titrerse kişi o kadar genç ve sağlıklı yaşar.
6. Aşırı üzüntü anında atabileceğiniz bir ” Kahkaha ” veya göğsünüze vurabileceğiniz hafif dokunuşlarla Timüs bezinin titreşmesini sağlayarak direnç kaybını en aza indirebilirsiniz.
7. Sonuç olarak kahkaha bağışıklık sistemini güçlendirir ve sizi genç tutar. Hayata daima gülümseyerek bakın ve bol bol kahkaha atmayı unutmayın.

İÇ SALGI BEZLERİ (özel bölüm)

1. İç salgı bezleri, vücudumuzdaki sistemlerin çalışmasını denetlenmesini ve düzenlenmesinde sinir sistemine yardımcı olur.
2. İç salgı bezleri bu görevlerini yavaş ve uzun süreli olarak gerçekleştirir. İç salgı bezlerinin ürettiği özel yapılı salgılara hormon denir.
3. Hormonlar organların çalışmasını düzenler

Hormonların Özellikleri

• Hücrelerdeki golgi organelinde (hücre içinde bulunan kendi içinde özelleşmiş yapılardır) sentezlenir.
• Her hormonun kimyasal yapısı farklıdır ve farklı etkiye sahiptir.
• Her hormon vücutta belli bir süre görev yapar.
• Hormonlar kan yoluyla vücutta dağılır ve belli hedef yapıları uyarır.
• Görevi biten hormonlar parçalanarak vücuttan uzaklaştırılır.

1- Hipofiz Bezi

• Kafatası içinde beynin alt kısmında yer alır.
• Sinir sistemi ile bağlantısı olan en önemli iç salgı bezidir.
• İç salgı bezi ile sinir sistemi arasındaki uyumu sağlar.
• Diğer iç salgı bezlerinin çalışmasını kontrol eder.
• Büyüme hormonunu salgılar. Büyüme hormonu vücudun yaşla orantılı olarak büyümesini sağlar.
• Büyüme hormonu normalden fazla salgılandığında devliğe, az salgılandığında cüceliğe neden olur.

2- Tiroit Bezi

• Boyunda gırtlağın hemen üzerinde yer alır. Üzerinde çok sayıda kan damarı vardır.
• Tiroksin adı verilen hormonu salgılar.

Tiroksin: Vücut hücrelerindeki oksijenli solunumun hızlanmasını uyarır. Bu hormon, büyüme, gelişme ve vücudumuzdaki kimyasal olayların düzenlenmesinde rol oynar.

Yetersiz iyot alınması durumunda, tiroit bezi şişerek guatr hastalığının oluşmasına neden olur.

3- Böbrek Üstü Bezi

• Böbreklerin üstünde bulunan bir çift bezdir. Böbreğin yapısı ile bir ilişkisi yoktur.*
• Adrenalin isimli hormonu salgılar.

Adrenalin: Vücuttaki genel metabolizmanın hızlanmasını sağlar. Korku, coşku, heyecan ve öfke anında metabolizmayı hızlandırır. Adrenalin etkisiyle solunum, dolaşım, boşaltım olaylarının hızı da artar.

4- Pankreas

• Karın boşluğunda, midenin altında bulunan bir organdır.
• Hem iç hem de dış salgı bezi olarak görev yapar.
• Sindirim kanalına enzim ve kana da hormon salgılar.
• Ürettiği hormonlar kan şekerini belli bir seviyede kalmasını sağlar.

Glukagon: Kas ve karaciğerde depolanan şekerin sindirilerek kana geçmesini sağlar. Böylece kandaki şeker oranının artmasına neden olur. Uzun süreli açlık durumunda ve sportif etkinlik sonucu kandaki glukagon miktarı artar.

İnsülin: Kandaki şekerin fazlasının kas ve karaciğere geçerek depolanmasını düzenler. Böylece kandaki şeker oranının düşmesine neden olur. Yemekten sonra kandaki insülin miktarı artabilir.

5- Eşeysel Bezler

• Ergenlik döneminden sonra aktif hale geçen özel salgı bezleridir.
• Erkek ve dişi bireylerde farklı hormon salgılanmasında görev yaparlar. Erkek eşey bezi testisler, dişi eşey bezi ise yumurtalıklardır.

Yumurtalık: Salgıladığı hormonlarla ergenlik döneminde dişilere özgü özelliklerin oluşmasını sağlar. Dişi üreme hücresi olan yumurtaların üretilmesini sağlar.

Testis: Salgıladığı hormonlarla ergenlik döneminde erkeklere özgü özelliklerin oluşmasını sağlar. Erkek üreme hücresi olan spermlerin üretilmesini sağlar.

Yarın da görüşmek üzere, hoşça ve sağlıkla kalın…

Sevgiler