Dünya sağlık örgütü 66 – 79 arasını orta yaşlı 80 – 99 arasını yaşlı olarak adlandırıyor. Gelişmekte olan ülkemizde de yaşlı nüfus oranı her yıl giderek artış göstermektedir. İlerleyen yaş ile birlikte değişen insan fizyolojisinde fizik tedavi ihtiyaç artmaktadır. Sağlıklı birer yaşlı olmak ve günlük hayatta bağımsızlığı kaybetmemek için neler yapılabilir.
Yaşlılık ile birlikte çevresel faktörlere uyum sağlama yetisinde azalma meydana gelmektedir. Kaslara uyarı gönderen sinirlerin iletim hızında azalma görülür. Vücudun su oranı azalır, yağ oranı artar. Kas liflerinde görülen azalma da genel vücut kondisyonunda ciddi bir düşüşe sebebiyet verir. Kas gücündeki azalma hareket etmeyi daha zor hale getirmektedir. Fizik tedavi bu noktada devreye girer. Kondisyonun azalmaması ve genel sağlık durumunun korunması fizik tedavinin işidir.
Yaşlanma ile beraber fiziksel problemlerde artış görülür. Diz ekleminde kireçlenme, omuz ekleminde ağrı, omurgada şekil bozuklukları en sık karşılaşılan problemlerdir. Bu gibi problemlerin beraberinde getirdiği ağrı yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Birey ağrıları sebebiyle daha az yürür. Gündelik işlerinin bir kısmını yapmamaya başlar. Kısaca kendini korumaya alır. Bu durumda kaçınılmaz kısır döngüyü oluşturur. Hareket azalır, ağrı artar. Ağrı artar, hareket azalır. Sağlıklı birer yaşlı olabilmek için de bu kısır döngüyü kırmak gereklidir.
Ufak değişiklikler kelebek etkisi gibidir. Yaşlı bireylerin yemek yapabilmeleri için kullanılacak malzemeler mutfak tezgâhı üzerinde bulundurulabilir. Bu sayede sürekli eğilip kalmak zorunda kalmayacakları için yemek yapmak daha kolay bir hale gelir. Yemeğini yaparken arada dinlenebilmesi için mutfakta oturma alanı oluşturulabilir. Bu gibi ev içi yapılacak ufak değişiklikler ile yaş alan birey bağımsızlığını korumaya devam edebilir.
Dengeyi sağlayan üç sistem vardır; göz, kulak ve derin duyu. Yaş ile birlikte bu sistemlerde yaşlanır. Bu durum dengede azalmaya sebebiyet verir. Denge kayıpları düşme oranında artışa neden olur. Bu durumda ciddi yaralanmalar oluşabilir. Beraberinde kemik erimesi de var ise kırılmalar olabilir. Yaşlı bireylerde yaralanma sonrası iyileşme süreci de yavaştır. Fizyoterapist derin duyu üzerinde çalışır. Yaşlı bireyin vücut algısının artmasına yardımcı olur. Bireyin ihtiyacına göre çalıştırır.
Düşme ihtimalinin azalması ve yaş alan bireyin bağımsızlığının korunması için yapılabilecek birkaç ev içi değişiklik de şunlardır. Ev içinde kapı eşiği var ise onlar kaldırılabilir. Isınma için odun veya kömür sobası yerine elektrikli ısıtıcılar kullanılabilir. Banyo ve tuvaletlerde tutunma yerleri yapılarak kayarak düşme ve oturup kalkarken zorlanmalar azaltılabilir.
Yaşlılık ile birlikte görülen kronik ağrılar fizik tedavi yöntemleri ile azalır. Kas gücünün geri kazanılması için kuvvetlendirme egzersizleri ile daha kaliteli bir yaşam olanağı sağlanır. Genel sağlık durumun korunması için aerobik içerikli egzersizler kullanılır. Yaşın artmasu ile bozulan yaşam kalitesinde, fizik tedavi yaklaşımları kişiye özeldir. Sağlıklı günler dilerim.
