Son zamanlarda çocuklarımızın okulda kavga etmesinden ya da kötü arkadaşlarıyla görüşmesinden bence daha önemli ve tehlikeli bir konu var. O da SİBER ZORBALIK’tır.
“Siber zorbalık nedir?” diye düşünen olabilir. Kısaca açıklamak gerekirse siber zorbalık, bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak ve kasıtlı olarak savunmasız bir birey ya da gruba zarar verme biçimi olarak tanımlanıyor. Öfke dolu, kırıcı mesajlarla alay etme, sataşma, tehdit etme gibi davranışlar, bu zorbalığa örnek gösterilirken sahte hesaplarla özel bilgileri ele geçirme ya da bunları yaymaya çalışmak gibi durumlarla da sıkça karşı karşıya kalınıyor.
Siber zorbalık, özellikle çocukları ve gençleri etkileyen bir risk türüdür. Örneğin; son zamanlarda duyurulan “Mavi Balina” isimli bir oyun var. Oyunda yönetici, kullanıcıya gerçek hayatta yapabileceği gerçek görevler vermekte ve kullanıcıyı yavaş yavaş intihara doğru teşvik etmektedir. Şaka gibi gelen bu oyun gerçektir ve ülkemizde olsun, başka ülkelerde olsun birçok can almıştır. Siber zorbalık için verilebilecek en kötü örneklerdendir. Bu örnek, en kötülerden olabilirken diğer taraftan size gelecek yarışmalar, ücretsiz hediyeler ile sizden bilgi toplayarak bu bilgileri satabilir ya da size karşı kullanabilirler. Bilgi hırsızlığı da bir siber zorbalıktır. Düşünün; bilmediğiniz, tanımadığınız yerlerden telefonlar gelerek size belli ürünler pazarlanmak istenebilir. Sizin bilgilerinize bu şekilde ulaşılabilmiş olunabilinir. Telefon faturanız hiç beklemediğiniz miktarda yüksek geldi. Detay istediniz ve bir baktınız ki servis ücreti diyorlar. Aslında telefonunuzla internette dolaşırken bilmeden onayladığınız bir mesaj ya da size gelen bir SMS’te tıkladığınız bir bağlantı ile çok kolay bir şekilde sizin bilginiz dışında sizden bir servis ücreti adı altında faturanıza ekleme yapabiliyorlar. Bununla ilgili anında hizmet aldığınız operatör firma ile bağlantıya geçip servisleri kapatmazsanız düzenli olarak faturanıza eklenecektir. Son bir örnek daha vermek isterim. Çocuklar arasında başka bir çocuğun uygunsuz bir resmini çekip bunu alay konusu yapmak da bir siber zorbalıktır. Çocuğun yaşayabileceklerini bir düşünün. Siber zorbalığa maruz kalanlarda kişilik değişimi, içe kapanma, kızgınlık, gerginlik, internet kullanımı sonrası hüzün ya da öfke gibi birçok sonucu olabilecektir. İyi bir gözlemle bunları tespit edebilirsiniz. Gerektiğinde eğitimcilerle ve uzmanlarla bu davranış değişimleri hakkında sürekli iletişim halinde olmakta fayda vardır.
Özellikle çocuklarda ve gençlerde görünen bu siber zorbalıktan korunmak için çocuğun özel hayatına müdahale etmeden, diyalog içinde siber dünyadaki paylaşımlarını gözlemlemekte fayda vardır. Ayrıca çocuğunuz kurban olmasa bile çevresindeki siber zorbalıklardan haberdar olabilir ve olaylar büyümeden önüne geçmenize imkan verebilir. Saldırılara karşılık verilmemesi, zorbalık örneklerinin ve kanıtlarının saklanarak velilere ve gerekirse yetkili mercilere bildirilmesi önem taşıyor. Ancak yardım alma ve büyüklerle bu tür sorunları paylaşma bağlamında ciddi eksiklikler olabilir.
Ailelerimizin güvenli internet ile ilgili altyapı önlemleri hakkında bilgi sahibi olması gerekmektedir. Bunun için uzmanlardan, öğretmenlerden ve internet üzerinden güvenli siteler üzerinden bilgi alarak veya internet hizmeti aldığınız firmalardan destek alabilirsiniz. Bir baba olarak çocuğumu dış dünyada nasıl korumaya çalışıyorsam onu sanal dünyada da aynı şekilde korumam gerektiğinin farkındayım. Artık kırmızı başlıklı kızı bekleyen kurtlar ormanda değil, hemen yanınızdaki odadaki bilgisayarınızda veya çocuğunuzun cep telefonunda.
