Chris Welsch
Çeviren: Mutahhar Aksarı
Bach Kim Nguyen ve Michaël Van Cutsem‘in bakış açısına göre; Belçika merkezli BeeOdiversity şirketi, 12.5 milyon işçi arısı ile halihazırda dünyanın en büyük işvereni.
Bu arılar; 11 ülkedeki yüzlerce kovanda yorulmaksızın geniş arazilerde polen toplayarak kovanları etrafındaki bitkiler, kirlilik ve böcek ilaçları hakkında inanılmaz derecede ayrıntılı bilgi ve göstergeler üretir. “Her kovanda 50.000 arı var ve bir yılda dört milyar örnek topluyorlar. Büyük bir şirket ya da devlet kurumu için laboratuvardaki örnekleri analiz ediyor ve verilere dayalı önerilerde bulunuyoruz” diyor doktorasını arı kolonisi kayıpları üzerine yapan bilim insanı, kurucu ortak Bach Kim Nguyen.
Her kovanda arıların devriye gezdiği 700 hektarlık alandaki çevreyle ilgili niteliksel ve niceliksel göstergelerle yüklü polen vardır. Şirket, çevreyi hem insanlar hem de bir bütün olarak ekosistem için en iyi şekilde korumak ve iyileştirmek için öncelikli önerilerde bulunuyor.
Kim için başlangıçtaki motivasyon; habitat (bitkinin doğal olarak yetiştiği yeri bitkinin anayurdu) kaybı, böcek ilaçları ve hastalıklar nedeniyle sayısız zorluklarla karşılaşan arılara yardım etmekti. O ve şirketin diğer kurucu ortağı Michaël, bal üreten bir iş geliştirmeye başladı ancak çok daha iddialı bir hedefe sahip olmak istediklerine karar verdiler. Kim, “Biyoçeşitlilik ve kirlilik gibi daha büyük sorunlar üzerinde çalışacağımızı ve sonunda arıları kurtaracağımızı düşündük” diyor.
BeeOdiversity , 2020 Avrupa Yatırım Bankası (EIB) Enstitüsü Sosyal Yenilik Yarışması‘nın özel bölümünde 20.000 Avro kazanarak ikinci oldu .
Bir şirket avukatı ve girişimci olarak çalışan Michaël, 2011’de Brüksel’deki Solvay Business School’da yönetici MBA programı sırasında Kim ile tanıştı. Michaël, kariyer yolunu Güney Amerika’da bir yıllık bir yolculukla değiştirmek için motive oldu. “Dağlarda tek başıma sırt çantamla gezmeye gittim ve çevresel değişikliklerden dolayı acı çeken insanlarla tanıştım. Geri döndüğümde bununla ilgili bir şeyler yapmak istedim” diyen Michaël, işletme okulunda kariyerleri için geleneksel bir yaklaşım benimseyen birçok insanla tanıştı ancak kendisi için anlamlı bir yol arıyordu. “Kim ile tamamen farklı bir projeyle tanıştığımda oldukça ilham aldım ve onunla çalışmak zorunda olduğum açıktı” diye ekliyor Michaël.
2012 yılında BeeOdiversity doğdu. O zamandan beri şirket, istikrarlı bir şekilde büyüyor ve değişiyor. Belçika’da etraflarındaki arazinin analizini isteyenlere kiralayacağı kendi arı kolonilerine sahipler. Tescilli bir sistem aracılığıyla arılar kovanlarına dönerken polen örnekleri alınır. Bu polen örnekleri, laboratuvar için yeterli miktarda olup ancak arıların beslenme ihtiyaçlarını etkilemeyecek kadardır. BeeOdiversity, 177’den fazla belediyeye hizmet veren Flanders‘in en büyük içme suyu şirketi De Watergroep gibi müşterileri için çevrenin kapsamlı bir portresini oluşturmak için bu poleni kullanıyor.
Su kaynakları ekip yöneticisi Simon Six, arılar tarafından toplanan bilgilerin şirketin temiz içme suyu sağlama misyonuna yardımcı olduğunu söylüyor. “İlginç olan, arıların uçuş menzilinin, soyutlama noktalarının etrafındaki koruma bölgelerine aşağı yukarı karşılık gelmesidir” diyor. “Elde edilen sonuçlar ile en uygun su koruması arasında doğrudan bir bağlantı var.” BeeOdiversity‘nin uzmanlığı ve net raporların De Watergroep‘un arazi yönetimi hakkında akıllıca seçimler yapmasına yardımcı olduğunu söylüyor Simon Six.
BeeOdiversity, Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere başka ülkelerde de müşteriler buldukça yerel arıcılara ulaşmaya başladı ve temeli kurmak/oluşturmak için kovanlarını ve arılarını giderek daha fazla kullandı. Michaël, BeeOdiversity‘den yardım isteyen bir şirket ya da kuruluşta “Vakaların % 80’inde personelde en az bir arıcı var. Bu harika! Çünkü programın elçisi oluyorlar.” diyor. BeeOdiversity, yerel arıcılara veri toplamak için gerekli ekipman ve tutanakları/belgeleri sağlıyor. Kim‘in uzmanlığından dolayı, çoğu zaman arıcıların kovanlarındaki ölüm oranlarını iyileştirmelerine yardımcı olabilirler. Kim, BeeOdiversity‘nin arı kolonisi ölüm oranının ya da her yıl kaybedilen kolonilerin sayısının genellikle/sıklıkla % 10, küresel ortalamanınsa yaklaşık % 30 olduğunu söylüyor. BeeOdiversity, çiftçilerle bağlantı kurarak ve onlara zararlı kimyasallar kullanmadan nasıl benzer sonuçlar elde edebileceklerini göstererek bitki koruma ilacı (pesticide) kullanımını azaltmada genellikle başarılı olmuştur.
Michaël, “Bir oyunlaştırma unsuru var” diyor ve bir süreliğine çiftçilerle diğer sakinlerin eylemlerinin biyolojik çeşitlilik ve çevrenin kalitesi üzerinde nasıl somut bir etkiye sahip olduğunu görmekten gurur duyduklarını ekliyor. Daha fazla çiçekli bitki çeşidi ortaya çıktıkça arılar ve kelebekler gibi tozlayıcılar geri dönerek çiftçilere mahsullerinde yardımcı olur. Kim, “Bitkiler besin zincirinin temelindedir, bu nedenle sağlıklı bir bitki topluluğuna sahip olduğunuzda, diğer her şey fayda sağlar” diyor.
Michaël, “BeeOmonitoring” için diğer olası uygulamalara da dikkat çekti: akıllı şehirlerin hava kalitesini ve yeşil alan yönetimini iyileştirmesine yardımcı olmak; gıda endüstrisinde sürdürülebilir gıda uygulamalarının desteklenmesi; gayrimenkul ve diğer endüstrilerin olumlu etkilerini harekete geçirip ölçebilmesi ve su havzalarının korunması.
Şirketin veritabanı ve uzmanlığı büyüdükçe Michaël ve Kim bir adım daha ileri gitmek istediklerine karar verdi. 2020 Sosyal Yenileme Yarışması’nda BeeOimpact adlı bu yeni uygulamayı tanıttı. Kim, “İzlemeyi mümkünse her yerde Afrika’ya, Güney Amerika’ya kadar dünya çapında genişletmek istiyoruz. Şu anda sahip olduğumuz tüm verilerle değer yaratmak istiyoruz.” diyor. BeeOimpact, BeeOdiversity verilerini diğer veritabanları ile karşılaştırarak olası her yerde yerel koşulların bir değerlendirmesini yapmak için haritalama araçları ve yapay zeka kullanan, halen geliştirilmekte olan bir yazılım platformudur. Hizmetin ücretsiz bir sürümü herkes tarafından kullanılabilir. Şirketlerle kentler için, ayrıcalıklı (premium) bir hizmet olup abonelik ücreti olacaktır.
Adil bir doğruluk derecesiyle böyle bir değerlendirme, belirli bir alanda ne tür kirletici ve böcek ilaçlarının bulunduğunu tahmin edebilir, biyoçeşitliliği değerlendirebilir ve hedefe yönelik önerilerde bulunabilir.
Kim, fikrinin insanları etkili eylemde bulunmalarına yardımcı olacak bilgilerle güçlendirirken mümkün olan en geniş etkiye sahip olmak olduğunu söylüyor. Kim, “Herkes çözümün bir parçası olabilir ve çevre üzerinde bir etkisi olabilir” diyor.
https://www.eib.org/en/stories/climate-bees Erişim:21.12.2020-19:03
