Gebelikte görülebilecek kas iskelet sistemi problemleri ve dolaşımsal problemler fizyoterapinin alanına girer. Bu problemlere yönelik fizyoterapi yaklaşımları da kişiye özel şekilde planlanır. Planlı bir gebelikte, gebelik öncesinde egzersize başlamak en sağlıklı seçimdir. Gebelik öncesi aktif egzersiz yapan anne adayı gebelikle birlikte sporu bırakmak zorunda değildir. Tabi ki bu durum, spor yapmasını engelleyecek bir sağlık problemi olmayan anne adayları içindir. Gebelik öncesi aktif egzersiz yapmayan anne adayları için de ilk üç ay egzersize başlamak önerilmez.
Gebelikte dokuz aylık süreç, üçer aylık aralıklarla üç bölümde ele alınır. Bu bölümler birinci, ikinci ve üçüncü trimester diye adlandırılır. Birinci trimesterde relaksin hormonunda ki artış ile birlikte maksimum eklem hipermobilitesi mevcuttur.
Bacak krampları genellikle ikinci trimester de görülebilen bir problemdir. Nedeni bilinmemekle birlikte magnezyum ve kalsiyum eksikliğine bağlı olabileceği düşünülmektedir. Krampları önlemek için doktorunuzun vereceği ilaçlara ek akşam yatmadan önce kısa bir yürüyüş, ılık bir duş, ayak ve ayak bileği egzersizleri önerilir.
Üçüncü trimester de bebeğin büyümesi, vücut ağırlığının artması ve hormonların etkisi ile ligamentlerde gevşemeler oluşur. Yer çekimi kuvvetinin öne doğru yer değiştirir. Bu sebeple gebe dengesini sağlamak için gövdesini geriye vererek yürümeye başlar. Göğüs kafesi genişler. Gövdenin rotasyonu, adım uzunluğu ve yürümede sallanma fazı azalır. Karın kaslarında değişiklikler oluşur. Kilo ve genişleme ile organlar üzerindeki basınçta artış gözlemlenir. Yine aynı dönem de sıvı toplanması sebebiyle gebelikte sinir kompresyon sendromuna ve ödeme sebep olabilir. Koruyucu postür egzersizleri, solunum egzersizleri ve gevşeme egzersizleri bu dönemde anne adayları için faydalıdır.
Gebelikte sık karşılaştığımız bir problem de bel ağrısıdır. Bel ağrısı gebeliğin 4. Ve 7. Ayları arası %70 oranında görülür. Bel ağrısının oluşum sebebinin her trimester için farklı olduğu düşünülmektedir. İlk trimesterde relaksin hormonunda ki artış ile birlikte eklem hipermobilitesinin sebep olduğu düşünülmektedir. İkinci trimesterse yetersiz kondisyon sebebiyle kasların destekleme fonksiyonunu yerine getirememesi olabilir. Üçüncü trimester de büyüyen bebeğin damar yapılarda oluşturduğu basıncın bel ağrısına yol açabileceği düşünülmektedir. Gebelikte bel ağrısı için fizyoterapi yaklaşımları pelvik kemer, ozzio yastık, eklem ve yumuşak doku mobilizasyonu, masaj ve nemli yüzeysel sıcaklık uygulamaları kullanılabilir. Anne adayının bilgilendirilmesi iş ve ev ortamının ergonomisini düzenlemesi ve lumbal lordozu arttıracak aktivitelerden kaçınması önerilir.
Sağlıklı günler dilerim.
