Bu hafta hepinize son zamanlarda daha da artış gösteren bir kişilik bozukluğu olan Narsist Kişilik Bozukluğu yazım ile “Merhaba” demek istiyorum.
Narsisizm sözcüğü; selfie saplantılı, ünlü odaklı kültürümüzde çoğunlukla kendisini aşırı derecede seven ve öven kişiler için kullanılır. Ancak psikolojik açıdan narsisizm, kendini sevme anlamına gelmez. Narsistik Kişilik Bozukluğu’na (NKB) sahip kişilerin kendilerinin idealize edilmiş, ihtişamlı bir imajına aşık olduklarını söylemek daha doğrudur.
NKB, ben merkezci ve kibirli düşünme ile buna uygun davranış kalıpları taşıyan, diğer insanlara karşı empati kurmaya ve onları düşünmeye ihtiyaç duymayan, kendilerine aşırı hayranlık duygusu besleyen tiplerdir. Bu düşünce ve davranış biçimi, narsistin hayatının her alanında görülür. İş ve arkadaşlıktan aileye ve aşk ilişkilerine kadar. Diğerleri, sıklıkla NKB’li kişileri beceriksiz, manipüle edici, bencil, patronluk taslayan ve talepkar olarak tanımlarlar.
Narsistik Kişilik Bozukluğu olan insanlar, davranışlarını değiştirmeye aşırı derecede direnirler hatta bu yüzden birçok sorun yaşarlar. Onların eğilimi, suçu başkalarına çevirmektir. Dahası, son derece hassastırlar ve kişisel saldırı olarak gördükleri en ufak eleştirilere, anlaşmazlıklara ya da algılanan küçümsemelere bile kötü tepki gösterirler. Narsistin yaşamındaki insanlar için sadece öfkesinden kaçınmak için bile taleplerini yerine getirmek daha kolaydır.
Psikoterapi desteği almak, narsistler için küçümsenecek bir durumdur çünkü kendileri, mükemmel insanlardır ve onlar hata yapmazlar. Tedaviye gelirken kendilerine olan müthiş özgüveni yeniden kazanmak, başkalarını tekrar etkilemeyi becerebilmek ve benmerkezci tutumlarını yayabilmek için destek bulmaya gelirler. Doğal olarak başvurdukları terapistlerin kendilerini övmesini, takdir etmesini ve şımartmasını isterler. Böyle olmazsa terapiyi bırakabilirler. Bu yüzden narsist olduğu bilinen bir danışanın terapiye bağlanabilmesi için başlangıç aşamasında beklentilerini belirli bir seviye de karşılamak önemlidir. Psikoterapide danışanın diğerlerine bakış açısını değiştirmek, empati geliştirmesini sağlamak, tedavi sürecinden sonra da bu becerilerini sergileyebilmek, temel amaç olmalıdır.
NOT: Bu yazı, gazetemizin 8 Ekim 2019 tarihli sayısında yer almıştır.
