İzmir'in yatırım raporu: Teşvikler engelleniyor

İzmir Ticaret Odası (İZTO) İzmir’e yapılan yatırımlar hakkında bir rapor yayımladı. Yenikiraz.com’dan Semi Tektaş’ın haberine göre, İZTO İş Geliştirme Müdürlüğü Araştırma ve Geliştirme Uzmanı Erdem Alptekin tarafından hazırlanan rapora göre kredi, teşvik ve hibeler ile bir çok sektör desteklenirken imalat sektörü ilk sırayı almakta. Bürokratik engeller teşvikleri sekteye uğratırken, teşviklerin artırılması gerektiği raporda öngörülüyor.

İzmir’in yer aldığı 1. Bölgede yapılacak imalat yatırımları, asgari 4 milyon TL yatırım yapılması halinde destekleniyor. Tekstil ürünleri ve kağıt ürünleri imalatında asgari yatırım tutarı daha yüksek oluyor. Bölgesel desteklerden faydalanabilecek sektörler önem sırasına göre şöyle sıralanmakta; Entegre damızlık hayvancılık yatırımları, su ürünleri yetiştiriciliği, gıda ürünleri ve içecek imalatı, tekstil ürünleri imalatı, giyim eşyası imalatı, bavul, el çantası, saraciye, ayakkabı imalatı, kağıt ve kağıt ürünleri imalatı, kimyasal madde ve ürünlerin imalatı, demir-çelik dışındaki ana metal sanayi, metal döküm sanayi, Makine ve teçhizat imalatı, radyo, televizyon, haberleşme teçhizatı ve cihazları imalatı, tıbbi aletler hassas ve optik aletler imalatı, hastane yatırımı, huzurevi (100 kişi).

TEŞVİKLER NASIL VERİLİYOR?

Stratejik yatırımlar için belirlenen asgari sabit yatırım tutarı 50 Milyon TL olarak belirlenmiş. Stratejik yatırımlar bölge farkı gözetilmeksizin, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, faiz değişiklik veya kar payı desteği, KDV iadesi, gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi desteği olacak şekilde desteklenmekte. Stratejik yatırımlarda sigorta primi işveren hissesi desteğinin miktarı, sabit yatırım tutarının yüzde on beşini geçememekte. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı (TOSHP) kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlarda ise bu kısıt uygulanmıyor.

ÖNCELİKLİ YATIRIMLAR HANGİLERİ?

Öncelikli yatırım konuları kapsamında yer alan konular 5. Bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanabiliyor. Bunlar; demiryolu, denizyolu ve havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı(OECD) teknoloji yoğunluk tanımına göre orta yüksek ve yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlere yönelik test merkezi yatırımları, Savunma Sanayii Başkanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımlar, maden istihraç yatırımları ve maden işleme yatırımları, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen AR-GE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar, motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki motor akşamları, aktarma organları/akşamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 3213 sayılı Maden Kanununun 2. maddesinin 4-b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları, atık ısı kaynaklı olarak, bir tesisteki atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar,  ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı(OECD) teknoloji yoğunluk tanımına göre yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar, nükleer enerji santrali yatırımları olarak sıralanmakta.

İZMİR’DE TEŞVİKLER BU YIL ARTTI

Tüm bu veriler; İzmir’in geçmiş yıllara göre yatırım teşvik sisteminden daha çok pay aldığını gösterse de, kentteki sanayi potansiyeli ve nitelikli yatırım alanlarının varlığı yatırım teşviklerinden daha fazla pay alınabileceğini ortaya koyuyor. Sektörel bazda yeni iş ve üretim alanları oluşturmak, alt ve üst yapısı modern olanaklara sahip, lojistik açıdan uygun, farklı sektörlere yönelik site ve çarşılar yapılmasının, kentte yer alan sektörlerin üretim ve ihracata katkısını olumlu yönde etkileyebileceği öngörülüyor.

TARIM OSB’NİN  3 İLÇEDE YAPIMI SÜRÜYOR

İzmir’de yürütülen Tarımsal OSB çalışmaları, Dikili, Kınık ve Bayındır ilçelerinde devam etmekle beraber tarımsal OSB çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte ilgili ilçelerin gelişmişlik seviyelerinin yükseleceği ve kent ekonomisine daha fazla katkı yapacakları düşünülüyor. Bergama’da kurulan Batı Anadolu Serbest Bölgesi’nin de Bergama başta olmak üzere çevre ilçelerin ekonomisine önümüzdeki yıllarda ihracat, istihdam gibi alanlarda katkıda bulunacağı tahmin ediliyor. İzmir’in kuzeyinde hayata geçirilmesi planlanan liman, otoyol ve demiryolu hatlarının da tamamlanmasıyla birlikte İzmir yatırım teşvik verilerine katkı yapması bekleniyor.

TÜRKİYE’NİN EN BAŞARILI İLİ HANGİSİ?

Türkiye’nin en başarılı serbest bölge örneklerinin uygulandığı İzmir’de mevcut serbest bölgelerin alanlarının geliştirilmesi ve yeni nesil ihtisas serbest bölgelerin hayata geçirilmesinin yatırım teşviklerini arttıracağı düşünülüyor. Bu noktada Çandarlı Limanı’nın tamamlanması, İzmir genelinde faaliyet gösteren tüm nitelikli yatırım alanlarına toplu ulaşım imkanı sağlanması, Çandarlı Otoyolu’nun Çanakkale’ye doğru uzatılması kentin ekonomisinin büyümesi için geliştirilmesi gereken konuların başında gelmektedir. Kemalpaşa’da devam eden Lojistik Merkez’in hayata geçmesiyle birlikte sadece İzmir’in değil, birçok kentin ticaret ve sanayisine katkı yapacağı düşünülüyor.

 “BÜROKRATİK İŞLER AZALTILMALI”

Sıfırdan yatırım çekebilmek için niceliğin yanı sıra niteliği arttırmaya yönelik çalışmalara hız verilmesi, yatırımların yapıldığı alanlarda sektörlerin ve firmaların birbirleriyle iletişimini etkin sağlayacak yerel ve uluslararası bilgi ve kalkınma ağları, nitelikli işgücü ve etkin sanayi modellerinin oluşturulmasını gerekli kılmaktadır. Bununla birlikte mevcut yatırım ve KOBİ’leri destekleyen teşvik mekanizmalarının kent ekonomisine daha fazla katkı sağlayacak ve yatırımcıları teşvik etmek için bürokratik işlemler daha da azaltılarak güncellenmesi gerekiyor.