HERŞEYİN EN KIYMETLİSİ 'KENDİNSİN'

Şunu iyi bilmek gerekir ki; kişinin kendini tanıması, başkalarına fayda sağlaması, sağladığı faydaların da kedisine pozitif değerler katması insanın kendini kıymetli hissetmesi için yeterlidir.

Bir bireyin, kendine kattığı katma değerlerin biri bile bir başkasını etkilemiyorsa, kişinin hayatının mutluluğundan ya da zenginliğinden bahsetmek doğru olmaz. Çünkü insanın doğasında, kendisine ihtiyaç duyan insanlara çare olmak, onore edilmek ve destek görmek isteği vardır. E bunu da yapabilmesi için asıl olan kişinin kendi içsel yolculuğuna en azından niyet etmesi ve kendini tanıması için sürece girmiş olması gerekir.

Hangimiz bunun bilincindeyiz? Ya da hangimiz asıl olanın kendimizi tanımaktan geçtiğinin farkındayız?

Aslına bakarsanız sağlığımızı da yaşamsal döngümüzü de etkileyen en önemli olgu, bizlerin kendimizin kim olduğumuza dair cevap olarak verdiğimiz sonucumuzla alakalıdır.

İnsanın kendini iyi tanıması, olumlu ve olumsuz ya da iyi ve kötü yönlerini bilmesi, günlük yaşam içinde neyi yapıp yapamayacağını, yaşadıkları karşısında neler hissedeceğini, neler düşüneceğini ve neler yapacağını öngörebilmesi, içindeki istek ve gereksinimlerini görebilmesi ile yakından ilişkilidir.

Kendini tanıma, bir yanıyla basit, bir yanıyla da büyülü bir ifadedir. Kendisiyle ilgili karşılaşabileceğini düşündükleri ürkütür insanı. Her insan içinde kendisinin bile bilmediği bir şeyleri sakladığının farkındadır. Aslında her şey neyi nasıl sakladığında gizlidir.

İnsanların iç dünyasındaki her şeyi bilmesini engelleyen düzenekler bulunmaktadır. Fakat bunlar bir yandan da insanın ruhsal bütünlüğünü korumasını sağlayan düzeneklerdir. Bu düzenekler insanın doğasında bulunan ve doğduğundan itibaren yaşadıkları ile şekillenen iç dünyasında taşıdığı öfke, kıskanma, haset, bencillik ve saldırganlık gibi istenmeyen insani özelliklerin gizlenmesini sağlamaktadır.

Bu nedenle kendini tanıma, hem bu düzenekleri anlama uğraşı, hem de iç dünyanın derinliklerine doğru katman katman inilen bir yolculuktur.

Kendini tanıma yolculuğu sonu olmayan bir süreçtir.

‘Kendini gözleme’,

‘görüş alma’,

‘kayıt etme’ ve

‘değerlendirme’den oluşur.

Öncelikle insanın kendisi ve başkalarının kendisi ile ilgili gözlemlerini, yorumlarını kayıt etmesini; daha sonra da kayıtların yeni gözlemler ve görüş almalar ile değerlendirmesini gerektirir.

Kararlar veriyoruz, tercihler yapıyoruz, kendimizce “en iyi” olanı arıyoruz daima.

Peki, bunu yaparken ne kadar doğru yoldayız?

Kendimizi ne kadar tanıyoruz da kendimiz için en iyi olanı seçiyoruz?

Kendini tanımak beğendiğin renk, sevdiğin yemeği, seçtiğin kitap mıdır? Asla.

Bunlar her ne kadar size ipuçları verse de aslında kendini tanımak çok daha derin anlamlar içerir.

En büyük korkularının farkında olmak,

En güçlü-en zayıf yanları tanımak,

Olaylar karşısındaki tutumunu önceden kestirebilmektir “kendini tanımak”.

Sizi, sizden daha iyi kimse bilemez. Başınıza gelecek bir olayın sizi ne kadar etkileyeceğini de siz bilirsiniz, iç dünyanızda neler yaşandığını da.

“Böyle bir şey yaşamak beni çok üzer.” diye düşünüp öngörebilecek olan da sizsiniz, “Bunlar beni etkilemez, ben böyle şeyleri umursamam.” diyebilecek olan da. İç dünyanızın, beyninizin içinden geçenleri bilmektir aslında kendini tanımak ve sandığınızdan çok daha önemlidir. Kendisini gerçekten çok iyi tanıyan bir insan hem yapacağı tercihlerde daha başarılı olur hem de hayatın zorluklarıyla daha kolay bir şekilde mücadele eder.

Kendinizi tanıdıkça daha sağlıklı kararlar alırsınız, dış dünyanın kötülüklerinden iç dünyanızı daha iyi korursunuz. Daha güçlü ve sağlam bir kişiliğe sahip olmanızı sağlar tüm bunlar.

Unutulmaması gereken en önemli şeylerden biri ise “kendini tanıma”nın uzun bir süreç, belki de bir yolculuk olduğudur. Tecrübe edindikçe kendimizi tanırız, zorluklarla mücadele ettikçe öğreniriz gerçek benliğimizi. Bu nedenle sabırlı olmak gerekir, yaşanılan olayları iyi analizleyip kendi doğrularımızı-yanlışlarımızı fark edebilmemiz gerekir.

·Mutluluk; Kendinizi daha iyi tanıdıkça daha mutlu bir insan olursunuz. Çünkü aslında kim olduğunuzu ifade edebiliyorsunuzdur ve isteklerinizin, sizi mutlu edecek olan şeylerin farkındasınızdır.

…

·Daha az iç çatışma; Dışa yansıttığınız tutum ve davranışlarınız, duygu ve düşüncelerinizle uyumlu olduğu sürece daha az iç çatışma yaşarsınız.

…

·Daha iyi kararlar verebilme: Kendini tanıyan bir insan verdiği kararlar, kişiliğiyle örtüştüğü için çok daha sağlıklıdır.

…

·Kendini kontrol edebilme; Sizi neyin motive edeceğini ya da üzeceğini, yıpratacağını iyi bilirsiniz. Bu da kendinizi kontrol edebilmenizi sağlar. Hangi değerlerin ve amaçların sizin iradenizi aktive edeceğini iyi bilirsiniz.

…

·Sosyal baskıya direnç; “hayır” demek çoğu insan için oldukça zordur ve büyük bir problemdir. Bu biraz da kendini tanımamaktan kaynaklanır. Kendini iyi tanıyan bireyler toplumsal baskılara karşı daha dirençli bir hale gelirler ve “hayır” demeleri gereken noktalarda asla “evet” demezler. Kendini tanımak beraberinde özgüveni ve özsaygıyı da getirir.

• Tolerans ve başkalarını anlayabilme; Zayıf yönlerinizin farkında olmanız ve karşılaştığınız zorluklardan edindiğiniz tecrübeler başkalarını daha iyi anlamanızı sağlar ve empati yeteneğinizi güçlendirir. Bu da insanları ve olayları daha iyi anlamanızı ve tolere edebilmenizi sağlar.

…

· Canlılık ve memnuniyet; Kim olduğunuzu bilmek sizi daha canlı hissettirir ve yaşamınızdaki deneyimleri daha değerli kılar. Gerçek anlamda yaşadığınızı hisseder ve hayatın zevkini tam anlamıyla çıkartırsınız.

Bir insanın kendisini iyi tanıyabilmesi ancak sabırlı, esnek ve hoşgörülü bir yaklaşım ile mümkündür.

Prof Dr. Erol Özmen hocam aşağıda bizlere yol gösterici olduğunu düşünerek, kendimizi tanıma yolculuğumuzda kullanabileceğimiz bazı ipuçları vermiştir.

Beden

Fiziksel özellikleriniz:

Fiziksel özellikleriniz ile ilgili duygu ve düşünceleriniz:

Beğenip beğenmediğiniz:

Hoşnut olup olmadığınız:

Başkaları sizin fiziksel özellikleriniz hakkında ne düşünüyor:

Fiziksel özellikleriniz günlük yaşamınızı nasıl etkiliyor:

• Bedeninizin genel görünümü
• Yüzünüzün görünüşü
• Vücut ağırlığınız
• Boy uzunluğunuz
• Teninizin rengi

Duygu

Yaşadığınız duyguların farkında mısınız ?:

• “Şu an hangi duyguyu yaşıyorum, bu duyguyu yaşamamın kaynağı ne olabilir?”
• “Yaşadığım duygunun düşündüklerimle bir ilgisi var mı?”
• “Yaşadığım duygunun çevremdekilerle bir ilgisi var mı?”
• “Çatışma sırasında ne tür duygular yaşıyorum?”
• “Duygularım beni nasıl yönlendiriyor?”

Düşünce

Aklınızdan neler geçiyor?:

Neden böyle düşünüyorsunuz?:

• “Şu an ne düşünüyorum, böyle düşünmemin kaynağı ne olabilir?”
• “Şu an yaşadığım duygular düşündüklerimi etkiliyor mu?”

Davranış

Yaşadığınız olaylar karşısında nasıl bir davranış göstereceğinizi tahmin edebiliyor musunuz?

Yaşadığınız duygular davranışlarınızı etkiliyor mu ?

• “Şu an ben ne yapıyorum?”
• “Neden böyle davranıyorum?”
• “Böyle davranmamın kaynakları neler olabilir?”

İstek ve gereksinimler

O günkü istek ve gereksinimleriniz:

Yaşamdan beklentileriniz:

• “Nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmadığınızın farkında mısınız ?“

Yarın kaldığımız yerden devam etmek üzere, sağlık ve huzurla kalın inşallah

Sevgiler