Erdoğan'ın başdanışmanından 'yeni anayasa' çıkışı

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, kişisel sosyal medya hesabından yeni anayasa tartışmalarıyla ilgili bir açıklama yaptı. Uçum, Türkiye’nin darbe anayasasından tamamen kurtulmasını sağlayacak bir tümden yeni anayasa gerektiğini belirtti. Ayrıca, yeni anayasada geri çağırma hakkı ve halkın yasa teklif hakkı gibi unsurların bulunması gerektiğini ifade etti.

Uçum’un yeni anayasa için önerdiği başlıca ilkelere ve temel perspektiflere gelince:

1. Cumhuriyetin İlkeleri: Kurucu lider Atatürk’ün vasiyetini yansıtan anayasa; cumhuriyetin, üniter yapının, adaletin, insan haklarının, demokrasinin, laikliğin, sosyal devletin ve hukuk devletinin temel prensiplerini içermeli. Türkçe’nin resmi dil, ay yıldızlı al bayrak, İstiklal Marşı ve başkentin Ankara olduğu belirtilmeli.

2. Demokratik Birikim: Halk iradesini yansıtan başkanlık sistemi ve tüm kuvvetler için demokratik meşruiyet ilkesinin korunduğu ve geliştirildiği anayasa.

3. Yeni, Sivil, Kuşatıcı, Özgürlükçü, Koruyucu, Sosyal ve Gelişkin Demokrasi İçeren Anayasa: 1982 Anayasası yerine 2023 Anayasası olarak adlandırılan bir anayasa. 41 yıl sonra darbe anayasasından tamamen kurtulmayı sağlayacak bir anayasa.

– Sivil Anayasa: Kurumsal yapılar ve seçkinlerin talepleri yerine halkın taleplerine göre hazırlanan bir anayasa.

– Kuşatıcı Anayasa: Türkiye’nin her bir bireyinin kendini asli unsuru olarak gördüğü kapsayıcı bir Türk Milleti ve Türk Vatandaşlığı yaklaşımının temel alındığı bir anayasa.

– Özgürlükçü Anayasa: Bireyin tüm hak ve özgürlüklerinin, hem bireysel hem de kolektif boyutlarıyla eksiksiz olarak yer aldığı, yeni nesil hak ve özgürlük alanlarının tanımlandığı, hak ve özgürlüklerin esas olduğu ve sınırlamaların istisna olduğu bir anayasa.

– Koruyucu Anayasa: Devletin maddi ve manevi varlığını koruyarak geliştirmeyi garanti altına alan bir anayasa. Aynı şekilde kişilerin maddi ve manevi varlığını koruyarak geliştirmeyi sağlayan bir anayasa.

– Doğal kaynakların, çevrenin, iklimin, denizlerin, orman

ların, su kaynaklarının, yer altı zenginliklerin korunmasını ve doğru ve kamu yararına kullanımını sağlayan bir anayasa. Ayrıca, doğal afetlere karşı insanları korumak amacına hizmet edecek hukuki tedbirleri içeren bir anayasa.

– Sosyal Anayasa: Herkesin gelir güvencesine sahip olduğu, genel olarak fırsat eşitliğinin sağlandığı, adil bir asgari ücretin çalışanlar için temin edildiği, ücretsiz sağlık hakkı, ücretsiz eğitim hakkı, eksiksiz sosyal güvenlik hakkı, hassas sosyal gruplara ek destekler, farklı sosyal yardım ve sosyal hizmet imkanlarının geliştirildiği, çalışma hakkının tam anlamıyla gerçekleştirildiği, toplumda gelir grupları arasındaki farkları azaltacak adil bir gelir dağılımı sistemine geçişi sağlayan bir anayasa.

– Gelişkin Demokrasi Anayasası: Elektronik demokrasiye (birey inisiyatifli demokratik sistem işleyişi) olanak sağlayacak elektronik katılım hakkı, geri çağırma hakkı, halkın yasa teklif hakkı, itiraz edici referandum hakkı, halkın Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı, yasama sürecine halkın katılım imkanlarının ve mecralarının çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi, yargılama süreçlerinde halk iradesinin etkili olduğu yapılar ve fonksiyonların geliştirilmesi.

Uçum, halkın talepleri doğrultusunda hazırlanan anayasa taslağının kamuoyu ve sivil toplum tartışmalarından sonra teklife dönüşmesi gerektiğini ve Meclis’te 400’den fazla oy alsa bile halkın onayına sunulmasıyla yürürlüğe girecek bir anayasa olması gerektiğini vurguladı.