Depreme hazır mıyız?

İstanbul’da meydana gelen 5.8’lik deprem, Torbalı’da da deprem gerçeğini bir kez daha gündeme getirdi. Torbalı, jeopolitik konum olarak Dağkızılca Fay Hattı üzerinde bulunurken ilçede geçmişte yapılan binaların büyük bir kısmı depreme dayanıksız.

Torbalı ve çevresi, genel jeolojik yapısı itibariyle ile farklı ölçeklerde kırıklı çatlaklı yoğun fay sistemleri ile çevrili bir konumda yer alıyor. Geçmiş tarihlerde belli periyotta diriliğini gösteren ve yer yer yıkımlara sebebiyet veren diri faylar da bölgede mevcut. Özellikle Gediz Sıyrılma Fayı’nın Torbalı kolu olan Dağkızılca Fayı, buna örnek gösterilirken olası bir depremde yüksek kesimlerde kayalık zemin üzerine kurulu köy ve mahallelerde zeminin sert oluşu, deprem dalgaları sabit hızda ve homojen dalga boyunda olduğundan dolayı buralarda eski yapıların depremin şiddetine bağlı olarak duvarlarında çatlama hatta yıkılma olasılığı yüksek olduğu belirlendi. Torbalı ilçe merkezi ve kırsal mahallelerinin olası bir orta ve yüksek şiddetli bir depremi tabii olarak daha fazla hissetmesi bekleniyor.

Depreme dayanıklı mı?
 

Geçmiş yıllarda yapılan plansız yapılanmaların daha şiddetli depremlerde can ve mal kaybına sebep olma ihtimali yüksek olduğunu belirten Torbalılı jeoloji mühendisi Kurtuluş Çelik, “Depremin oluş şekli ve biçimine değinmeden olası bir depremi en az zararla ve en az kayıpla nasıl atlatmak gerektiği ve bunun içinde ne gibi önlemlerin alınması gerektiği konusu üzerinde durmanın daha doğru olacağını düşünüyorum. Öncelikle şunu hiç unutmamak gerekiyor: Deprem bir felaket değil, sadece bir doğal afet olayıdır. Afeti felakete dönüştüren unsurlar; insanların bilgisizliği, yöneticilerin depremi önemsemiş gibi görünüp hiç tedbir almamaları, kentsel dönüşümlerin kentsel bölüşümlere dönüşmesi, TOKİ projelerinde mühendislik jeolojisine bir prosedür olarak bakmaları, alüvyon dolgu zemin üzerine çok yüksek katlı yapıların yapılmasıdır. 1999-2000’den sonra yapılan yüzlerce bina, deprem yönetmeliklerine uygun yapıldığından bu yapılar güvenli yapılar sınıfına girmektedir. Gönül isterdi ki Torbalı’da kat yüksekliği, dört kat olarak sınırlandırılsaydı. Depremi önceden kestirebilmek zor olsa da unutulmamalıdır ki Ege ve Marmara bölgeleri, deprem konusunda dünyanın en hareketli bölgeleridir” ifadelerini kullandı.

91 yıldır uyuyan fay!

Son depremler, akıllara 1928 yılından bu yana uyuyan ve en son 13 Ekim 2014 tarihinde saat 16.30’da 3.7 büyüklüğünde deprem üreten Torbalı (Dağkızılca) Fayı’nı getirdi. Uzun zamandır suskun olan fay için birçok defa uzmanlar, enerji biriktiği yönünde uyarılarda bulunmuştu. Son yaşanan sarsıntılar, akıllara yine 1928 depremini getirdi. 31 Mart 1928 Cumartesi günü saat 02.27′de meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki depremde ilçe ve çevresindeki 2000 ev yıkılmış, 50 kişi de yaşamını yitirmişti.

Artçı depremler, iki ay kadar sürmüştü. Depremden en çok Yazıbaşı, Çapak, Tepeköy ve Torbalı etkilenmişti. Tepeköy’de tren rayları çökmüş; Çaybaşı, Eğerci, Arapçı ve Tepeköy’deki kuyu ve kaynakların su debisi değişmişti. Hükümet Konağı ile dispanserin duvarlarında çatlaklar ve yarılmalar meydana gelmişti. Ertuğrul Camii’nin kıble duvarı, saçak tarafından ayrılmış ve eğilmişti. Birçok vatandaş yaralanmıştı. Torbalı’yı yıkan depremi üreten Dağkızılca Fay Hattı, Kemalpaşa’nın güneyi ile Torbalı arasında 27 km uzunluğunda.

Haber Merkezi