Çin’i tanımak-1
Bir insanı tanımak için kullanırız “Nasıl bilirsin?” kalıbını. Bir ülkeye uyarladım. Yalnız bir farkı var. “Bilirsin”...
Bir insanı tanımak için kullanırız “Nasıl bilirsin?” kalıbını.
Bir ülkeye uyarladım. Yalnız bir farkı var. “Bilirsin” yerine “Bilirdik” diyorum. Şundan dolayı: Biraz geçmişe gideceğiz.
1980’den önce Çin, kapalı bir kutuydu. Mao’nun “Uzun Yürüyüşü” ile Sosyalist Devrimi gerçekleştirmişti. Nüfusu, milyarla ifade ediliyordu. Şimdi de öyle ya! Köylü Devrimi olmuştu. Giysileri, köylü giysisiydi. Aile, en fazla iki çocukluydu. Sonra sayı bire düşürüldü. Çekirdeğin çekirdeği anlayacağınız. 80 öncesinde üç buçuk kutupluydu dünya siyaseti. Kapitalist ABD, Komünist Sovyetler Birliği, Komünist Çin, Yugoslavya Lideri Tito’nun önderliğindeki “Üçüncü Dünyacı”lar. Zaman geçti. SSCB, yanlış uygulamalar nedeniyle dağıldı. Çin, yavaş yavaş değişmeye başladı. Balkanlar, NATO bombardımanıyla etnik ayrışmaya uğratıldı. Darmadağınık oldu. Emperyalist-Kapitalist ABD, elini kolunu her yere, bölgeye uzattı. Büyük Ortadoğu Projesi, uygulanmaya başlandı.
Kısanın kısası bu.
Çin; Wuhan eyaletinden tüm dünyaya yayılan koronavirüs salgını ile mercek altında. Hakkında pek çok şey yazılıyor, anlatılıyor. Ekonomik bir güç olarak dünyaya kafa tutuyor. Borsadaki ABD hisselerini toplayıp silah gibi kullanıyor. Her kıtayla ekonomik ilişkiler kuruyor. IMF’nin prangasından pek çok geri bıraktırılmış ülkeyi, borçlarını ödeyip özgürleştiriyor(!) Uzun vadeli anlaşmalarla ülkeleri kendisine bağlıyor. İpek Yolu’nu yeniden inşa ediyor. Win-Win (Kazan-Kazan) ilkesini uyguluyor. Yol üzerindeki ülkelerle ekonomik bağlar kuruyor. Komşumuz Yunanistan’daki kriz döneminde Pire Limanı’nı özelleştirme yoluyla almıştı. Çin ile ilişkilerimiz gelişmiştir. AKP, yalnız Çin’in banka kurmasına izin verdi. Köprülerimizi satın almak istiyorlar. Krizden yararlanıyorlar. Ucuz ve kalitesiz Çin mallarını “1 Milyoncu”dan almışsınızdır!
Çin; her zaman izlenecek, gözlenecek dev bir ülke. Şimdilik okuyacağım kitaplar şunlar:
- Çin’in İkinci Uzun Yürüyüşü, Doç. Dr. Seriye Sezen, TODAİE, 1. Basım, Eylül-2009, Ankara, 476 Sayfa.
- Çin’in Uzun Yürüyüşü, Mustafa Balbay, Cumhuriyet Kitapları, Gezi, 3. Baskı, 2003, İstanbul, 232 sayfa.
- Adam Smith Pekin’de 21. Yüzyılın Soykütüğü, Giovanni Arrighi, (Çeviri: İbrahim Yıldız), 1. Baskı, Yordam Kitap, Ocak 2009, İstanbul, 416 sayfa.
*****
Çin’i anlamak ZORUNLULUKTUR.
Çünkü dünyada söz sahibi, güçlü ve çok farklı dev bir ülke…
Bakmadan Geçme
