'Arabuluculuk, uyuşmazlık çözüm yöntemidir'

Halk dilinde “Arabuluculuk” olarak ifade edilen düzenleme, TBMM tarafından onaylandı. Bu sisteme göre işçinin tazminat ve ücret, işverenin de alacak ve tazminat davaları açmadan önce arabulucuya başvurmaları gerekecek. Ödemiş’te 2014 yılından beri arabuluculuk yapan 10 yıllık avukat Didem Zeyrek, arabuluculuğu şu şekilde anlattı: ”Arabuluculuk sistemi, tarafların sorunlarının uzlaşmacı yöntemlerle çözülmesi anlamına geliyor. Bunun yanında arabuluculuk, kişilerin sosyal hayatlarındaki ilişkilerinin devamı ile maddi ve manevi açıdan ilişkinin sürekliliğini sağlayan bir sistem olarak hayatlarımıza giriyor. Burada arabulucu olarak temel amacımız, sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getirerek, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştirmektir. Arabuluculuk daha çok işçi-işveren uyuşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar ve tarafların üzerlerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş ve işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıkların çözümünde uygulanılabilir.
Genel itibariyle, ilişkinin devamı, ilişkinin sağlıklı yürümesi, ticari uyuşmazlıklarda ticari sırların dışarıya aktarılmaması gibi konular üzerinde hizmet veriyoruz. Kısacası arabuluculuk uyuşmazlık çözüm yöntemidir.”

“Ödemiş’te arabuluculuk yaygın değil”

Zeyrek, ”Arabuluculuk sistemi, tüm görüşme ve tutanakların tamamıyla arabulucu ve taraflar arasında kaldığı bir sistem. Görüşmelerin sonunda eğer uzlaşma sağlandıysa Arabulucu bir tutanak düzenler, taraflara imzalatır ve bu tutanak mahkemeye gidip onaylandığı takdirde ilam hükmü kazanır. Arabuluculuğu zaman zaman taraflarla aynı anda görüşerek zaman zaman ise tek tek görüşerek yapıyoruz. Bu durum olaya ve tarafların tutumuna göre değişkenlik gösterebilir. Fakat sağlıklı olan, iki tarafı bir araya getirerek tarafların birbiriyle empati kurmasını sağlamak ve orta menfaatte buluşmalarını sağlamaktır. Ödemiş’te ne yazık ki arabuluculuk yaygınlaşmış değil. Arabuluculuk, Türkiye genelinde ve İzmir’de çok yaygınlaşmaya başlayan bir sistem. Ödemiş’te insanların bu kavramdan çok haberdar olmaması ve bu sistemin henüz yaygınlaşmaması insanları bu sisteme başvurmaya itmiyor” diye konuştu.

“Arabulucu daima tarafsızdır”

Davaların yargılamadan dolayı çok uzun sürdüğünü kaydeden Zeyrek, ”Bir işçi-işveren davasında, davanın neticelenmesi 1,5-2 yıl sürüyor. Hatta daha uzun sürdüğüne de şahit oluyoruz. Arabuluculuk yöntemiyle hem maddi olarak daha az masrafla hem de zaman olarak daha kısa bir zamanda karşılıklı ilişkilerin devamlılığını sağlamak anlamında bir çözüm sağlanabiliyor. Arabulucu, daima tarafsızdır ve iki tarafa da telkinde bulunma gibi bir durum kesinlikle söz konusu değildir. Burada iki tarafında artılarını eksilerini gözlemler ve iki taraf arasında menfaat dengesi kurmayı hedefleriz. Arabulucu olmak, aynı zamanda psikoloji bilmek gerektiriyor. Biz, bunun eğitimini hukukçuların yanında sosyoloji ve psikoloji uzmanı tarafından eğitiliyoruz. Çözebildiğimiz olayların yanında çözemediklerimiz de oluyor. Çözemediklerimiz için de tutanak tutuyoruz. Bu durumdan sonra taraflar isterlerse çözemedikleri mesele için dava yoluna gidebilir. Dava devam ederken arabuluculuğa başvurulduğu takdirde arabuluculuk süreci beklenir. O süreç zarfında ya uzlaşılır ya uzlaşılmaz. Uzlaşılmazsa bir tutanak tutulur mahkemeye verilir ve dava süreci devam eder” ifadelerini kullandı.

“Arabulucunun kişisel becerileri çok önemlidir”

Zeyrek, sözlerini şu şekilde noktaladı: “Arabulucular, ortalama bir ay gibi bir sürede sosyoloji, psikoloji ve gerekli hukuk eğitimini aldıktan sonra sınav ve mülakata tabii tutulur. Yalnızca beş yıllık kıdeme sahip avukatların yapabileceği arabuluculuk, kişilerin üzerinde serbestçe tasarruf edilebileceği davalarla ilgili olup kamu düzenini ilgilendiren davalar arabuluculuk yöntemiyle çözülemez. Arabulucunun kişisel becerileri çok önemlidir. Toparlayacak olursak arabuluculuk, daha az masrafla daha kısa sürede ve tamamıyla karşılıklı ilişkilerin devamını sağlayacak bir sistem.”

Ece Köseoğlu