Anayasa Mahkemesi’nden ‘bekçi’ kararı: Kanundaki 7 madde iptal edildi

Anayasa Mahkemesi, 2020 Haziran’ında yürürlüğe giren Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’ndaki bazı maddelerin iptaline karar verdi. İptal kararlarına gerekçe olarak, bekçilere verilen olağanüstü yetkilerin sınırları, belirsizlikler ve keyfiliklerin önlenmesi konularında yetersizliklerin bulunduğu gösterildi.

İptal kararlarından biri, bekçilere “el ile dıştan arama” yetkisi ve gösteri, yürüyüş ve karışıklıkların önlenmesi amacıyla “önleyici tedbir alma” yetkisi veren düzenlemeydi. Anayasa Mahkemesi, bu düzenlemeyi, toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkını sınırladığı gerekçesiyle iptal etti. Kararda, düzenlemenin kamu düzenini bozacak eylem ve durumların sınırları ile bekçilere tanınan görev ve yetkilerin belirsiz olduğu ve yasal çerçeve oluşturulmadığı vurgulandı.

Diğer bir iptal kararı ise bekçilere el ile dıştan kontrol yetkisi veren düzenlemeydi. Kararda, bu düzenlemenin kişilerin özel hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sınırlama getirdiği ve keyfiliği önleyecek güvenceleri sağlamadığı belirtildi. Ayrıca, elle kontrolün amacı dışında keyfi biçimde uygulanmasını engelleyecek yeterli güvencelerin olmadığı ifade edildi.

Yüksek Mahkeme ayrıca bekçilere verilen “Halkın sükûn ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engelleme” yetkisine ilişkin kuralı da iptal etti. İptal kararında, engelleme yetkisinin sınırları, engellemenin nasıl yapılacağı ve hangi eylemleri kapsadığı konusunda belirlemelerin olmadığı ve temel haklara müdahale boyutuna ulaşabileceği ifade edildi.

Ayrıca, bekçilere verilen bazı yetkilerin belirsizlikler içerdiği ve belirli ölçütlerle uygulanabilir olmadığı gerekçesiyle bu düzenlemelerin iptaline karar verildi. Örneğin, bekçilere verilen konut, iş yeri ve araçların korunmasında noksan alınan tedbirleri tamamlattırma yetkisi, yeterli kanuni ilke ve çerçeveyi içermediği için belirsiz bulundu.
Bununla birlikte, bekçilere silah kullanma yetkisi verilen düzenlemenin ise iptal talebi reddedildi.

HABER MERKEZİ