Ödemiş TOKİ'de Üçüncü Perde: İmar Planı Yeniden Askıda
İzmir'in Ödemiş ilçesinde uzun süredir tartışmalara konu olan TOKİ konutlarında yeni bir gelişme yaşandı. Daha önce iki kez mahkeme kararıyla iptal edilen imar planları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yeniden düzenlenerek üçüncü kez askıya çıkarıldı.
Yaklaşık 25 hektarlık alanda yer alan proje sahasının, İzmir-Manisa 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı'na göre 'tarım' ve 'kentsel gelişme' sınırlarında kaldığı belirtiliyor. Ancak hazırlanan yeni 1/25.000 nazım imar planı, 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planında TOKİ alanının hl 'tarım' niteliğinde yer aldığı dikkat çekiyor.
Yeni planlara göre 12,9 hektarlık alan konut yerleşimine, 1,7 hektar ticaret alanına, geri kalan kısım ise yol, altyapı ve teknik donatı alanlarına ayrılmış durumda. Söz konusu bölgede yaklaşık 2 bin 554 kişinin yaşaması planlanıyor.
Planın Gerekçesi: Kamusal Zarar ve Barınma Krizi
Bakanlık tarafından yayımlanan plan açıklama raporunda, imar düzenlemesinin gerekçeleri arasında daha önce verilen mahkeme kararlarının dikkate alındığı, planların 3194 sayılı İmar Kanunu, Meknsal Planlar Yapım Yönetmeliği ve ilgili kurum görüşleri doğrultusunda yeniden değerlendirildiği ifade edildi.
Ayrıca halihazırda inşaatın büyük oranda tamamlandığı alanda imar planının tamamen ortadan kalkmasının projeyi hukuki olarak belirsizliğe sürüklediği, bu durumun hem ekonomik zarara hem de sosyal konut politikalarının sekteye uğramasına neden olacağı belirtildi.
İki Kez İptal Edildi, Şimdi Üçüncü Deneme
TOKİ'nin Ödemiş'teki bu projesi, ilk olarak 2020 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi ve TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi tarafından yargıya taşınmış ve mahkeme 'tarım alanlarının korunması' gerekçesiyle planları iptal etmişti. Bakanlık ikinci kez planları askıya çıkarmış, ancak bu planlar da 2023 yılında yeniden iptal edilmişti.
Mahkemenin ikinci iptal kararında, planların üst ölçekli planlarla çeliştiği, 'mutlak tarım arazisi' niteliğindeki sahalarda konutlaşmaya izin verilemeyeceği, ayrıca kamu yararının yeterince gözetilmediği yönünde ifadeler yer almıştı.
Konutlar Hazır, Tapu ve Altyapı Bekliyor
Öte yandan TOKİ tarafından inşa edilen konutlar fiziksel olarak büyük oranda tamamlandı. Kura çekimleri yapılmış olmasına rağmen, plan iptalleri nedeniyle elektrik, su ve doğalgaz gibi temel hizmetlerin bağlanması durduruldu. Şu anda konutlar kullanılmaz hlde bekliyor.
Ödemiş TOKİ projesi, bir yanda tarım arazilerinin korunması mücadelesi, diğer yanda artan konut ihtiyacına çözüm arayışı arasında sıkışmış görünüyor. Yeni planların bu kez yargıdan onay alıp almayacağı merakla bekleniyor.