O anlarda yapılması gerekenleri anlattı

22 Ocak tarihinde saat 22.22'de meydana gelen ve merkez üssü Manisa'nın Akhisar ilçesi olan 5.4 büyüklüğündeki deprem, şiddetinin de etkisiyle akıllara 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi'ni getirdi. Ege Bölgesi'nde özellikle Ödemiş'in altından da yoğunlukla geçen fay hatları, gelecek dönemde yaşanacak herhangi bir felakete karşı vatandaşları telaşlandırıyor. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), deprem anında yapılması ve dikkat edilmesi gereken konuları yayınladı.

Bina içindeyseniz…

Deprem anında bina içerindeyseniz, sabitlenmemiş dolap, raf, pencere ve benzeri eşyalardan uzak durulmalıdır. Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır. Baş, iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb.) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir. Güvenli bir yer bulup diz üstü çökerek baş ve enseyi koruyacak şekilde kapanılmalıdır. Düşmemek için sabit bir yere tutunulması şarttır. Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır. Balkona çıkılmamalıdır. Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır. Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.

Telefonlar, acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır. Kibrit, çakmak yakılmamalı ve elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır. Tekerlekli sandalyede tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır. Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır. Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir. Diğer güvenlik önlemleri ile beraber gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina, daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir. Okulda, sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde çök, kapan, tutun hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır. Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.

Dış alandaysanız…

Deprem anında dış alandaysanız enerji hatları ile direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır. Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.

Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır. Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır. Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

Araç kullanıyorsanız…

Deprem anında araç kullanıyorsanız ve sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz bulunduğunuz yer güvenli ise yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir. Araç, meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç, enerji hatları veya direklerinin yanında köprü üstünde vb.) durdurulmalı kontak anahtarı üzerinde bırakılarak araç terk edilmeli ve trafikten uzak, açık alanlara gidilmelidir. Sarsıntı sırasında bir tünelin içindeyseniz ve çıkışa yakın değilseniz araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Kapalı bir otoparkta iseniz araç dışına çıkılıp yanına yan yatarak ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler, aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, aracın üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz. Toplu taşıma aracındaysanız gerekmedikçe kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilirsiniz veya diğer hattan gelen başka bir metro ya da tren size çarpabilir. Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.

Ece Köseoğlu