Koronavirüs, ekonomiyi nereye götürüyor?

Sevgili okurlarım, bahar gelmiş olmasına rağmen koronavirüs vakaları nedeniyle yaşayamıyoruz. Baharı yaşayamıyoruz da cebimizdeki bahar nasıl? Çok kötü! Kötünün de kötüsü!

Devlet İstatistik Kurumu (TÜİK), son iki yılın verilerini yayınladı. Sektörel Güven Endeksleri, Nisan 2020

Güven endeksi hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde tepetaklak düştü. Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi, Nisan ayında bir önceki aya göre hizmet sektöründe %50.1, perakende ticaret sektöründe %26.0 ve inşaat sektöründe %42.2 azaldı.

Mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endeksleri, Nisan 2020 mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endeksleri, alt endeksleri ve değişim oranları, Nisan 2020 hizmet sektörü güven endeksi 46.1 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi, Mart ayında 92.5 iken Nisan ayında %50.1 oranında azalarak 46.1 değerini aldı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep alt endeksi %45,9 azalarak 48,3 oldu. Son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi %47,1 azalarak 47,9 değerini aldı. Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksi ise %56,8 azalarak 42,2 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven ve eğilim endeksleri, Nisan 2020 Perakende ticaret sektörü güven endeksi 75,2 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Nisan ayında %26,0 oranında azalarak 75,2 değerini aldı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, mevcut mal stok seviyesi alt endeksi %9,7 artarak 118,5 oldu. Son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi %39,9 azalarak 56,7 değerini aldı.

Gelecek üç aylık dönemde iş hacmi ve satışlar beklentisi alt endeksi ise %50,8 azalarak 50,5 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven ve eğilim endeksleri, Nisan 2020 İnşaat sektörü güven endeksi 44,7 oldu Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 77,2 iken, Nisan ayında %42,2 oranında azalarak 44,7 değerini aldı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi %40,9 azalarak 55.1 oldu.

Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi ise %44,1 azalarak 34,2 değerini aldı. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven ve eğilim endeksleri, Nisan 2020 İnşaat sektöründe Nisan ayında girişimlerin %17,2'si faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını, %82,8'i ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel faktör bulunduğunu belirtti. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan temel faktörlerden; 'diğer faktörler' Mart ayında %1,9 iken Nisan ayında %50,7, 'talep yetersizliği' Mart ayında %31,1 iken Nisan ayında %42,4 ve 'finansman sorunları' Mart ayında %42,0

iken Nisan ayında %39,0 oldu.

Bu sektörel güven endeksleri 0-200 aralığında değer alabilmekte, endeksin 100'den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100'den küçük olması ise kötümserliğini göstermektedir.

Bu verillerin elbette bir bedeli var. Sokağa çıkma yasağının ardından 'bu gün seçim olsa' anketi: Ülkemizi yönetenler 24 Haziran'dan bu yana ne kadar oy kaybetti?

Ekonomi Araştırma'nın Nisan ayında yaptığı araştırmaya göre, AKP 4 Haziran seçimlerinden bu yana yüzde 7 oy kaybetti. Ankete göre, her 4 AKP seçmeninden 1'i ise Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı koronavirüs verilerine inanmıyor. Düzenli olarak ayda 2 kez kamuoyu araştırması yapan Ekonomi Araştırma Merkezi, Nisan ayı ikinci yarısına ait araştırmanın sonuçlarını açıkladı.

Anketin tüm sonuçları

Koronavirüs salgınının ardından 10 Nisan'da ilan edilen ilk sokağa çıkma yasağının ardından yapılan araştırmada yurttaşlara; partilerin oy oranı, liderlerin güvenilirlikleri, belediye başkanlarının performansı, koronavirüsün günlük yaşama etkileri ve Sağlık Bakanlığı'nın günlük olarak açıkladığı koronavirüs vaka ve ölüm sayılarına kadar pek çok soru yöneltildi.

Bugün seçim olsa sorusu soruldu

Ankete göre 'Bugün seçim olsa' partilerin alacakları oy oranları şu şekilde: İYİ Parti'nin barajın hemen altında göründüğü ankete göre AKP'nin 24 Haziran seçimlerinden bu yana kaybettiği oy oranı ise yaklaşık yüzde 7 olarak görünüyor.

Dikkat! Erdoğan, en çok puan kaybeden lider

Ankete göre Nisan Ayı Liderlerin Başarı Puanı Sıralaması'nda neredeyse her lider düşüş yaşarken Devlet Bahçeli, önceki aya göre artış göstererek üçüncü sırada yer aldı. Recep Tayyip Erdoğan 5.26 puanla birinci sırada yer alırken Ekrem İmamoğlu ise 4.24 puan ile ikinci sırada yer aldı. Mart ayına kıyasla puanını 0.19 arttıran Devlet Bahçeli, 3.98 puan ile Mansur Yavaş'ı geçerek üçüncü sırada yer aldı. Mansur Yavaş ise 3.62 puanla dördüncü sıraya geriledi. Mart ayı puanlarına göre Erdoğan, İmamoğlu ve Yavaş puan kaybı yaşarken puan kaybının en çok olduğu lider ise 0.28 puan ile Recep Tayyip Erdoğan oldu.

AKP seçmeninin 1/4'ü bakanlık verilerine güvenmiyor

Anketin dikkat çeken bir başka sonucu ise koronavirüs salgını hakkında Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaların güvenilirlik oranı. Ortalama olarak ankete katılanların yüzde 62.2'si verileri güvenilir bulurken AKP seçmeninde bu oran yüzde 73.2 olarak çıkıyor. Ancak AKP seçmenini yüzde 26.8'inin açıklanan rakamlara inanmadığı da anketin çarpıcı sonuçlarından biri oldu.

MHP seçmeni, Erdoğan'a daha mı çok güveniyor?

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'Biz bize yeteriz' sloganı ile başlattığı koronavirüse karşı yardım kampanyasına destek, yüzde 50.4 oranında. Ankette ortaya çıkan bir diğer çarpıcı sonuç ise yardım kampanyası konusunda seçmenlerin tercihi oldu. 'İhtiyaç sahiplerine yardım etmek için nereyi tercih edersiniz?' sorusuna AKP seçmeninin yüzde 14.8'i 'Cumhurbaşkanlığı kampanyası' yanıtını verirken, MHP seçmenleri arasında bu oran yüzde 31.5 çıktı.

Başarılı büyükşehir başkanı

Türkiye genelinde koronavirüsle mücadele konusunda Ankara, İstanbul ve İzmir Büyükşehir Belediye başkanlarının mücadelesi başarılı bulunurken Mansur Yavaş, Ekrem İmamoğlu ve Tunç Soyer'in bir adım önünde yer aldıkları görülüyor.

Değerli okurlarım, size son günlerin bizi getirdiği son noktayı ve zaten zorda olan ekonominin koronavirüs etkisinin resmini anlatmaya çalıştım. Okuduğunuz için teşekkürler.