Kooperatif Mücevherleri(*)

Kooperatif Mücevherleri(*)

Ed Mayo(**)

Mutahhar Aksarı(***)

muaksari@yahoo.com

Co-operatives Europe ile çalışırken, Çek Cumhuriyeti'ndeki kooperatif sektörünü gezmek, tanımak şansına sahip oldum.

Financial Times'a İngiltere'deki bilgisayar kullanımı konusunda yazı yazmadan önce çoğu kez geldiğim, gezdiğim ve çoğu zaman aşık olduğum bir ülkedir Çek Cumhuriyeti. Bugünlerde Perestroika, ikinci Prag Baharı yaşanıyor. Teknoloji Batı ülkelerinden yapılan ithalatla mücadele etmek ve ülkeyi büyütmek için kullanılıyor. Eski 1980'li yıllarda tarım kooperatiflerinin yardımıyla yapılan yatırımlarla bazı çözümler bulunmuştu ama çok hızlı bir süreç yaşandığından tavadaki yumurtalar yanmıştı.

Çek Cumhuriyeti sanatçıları, müzisyenleri, yazarları ile ender bulunan bir kültürel varlığa sahip ülkedir. En kötü koşullara ve durumlara rağmen yaşamını sürdüren sadık ve güvenilir komik bir karakter olan Aslan Asker Şvayk, aynı zamanda kültürel bir kahramandır.

(Družstevní Asociace ČR-DAČR) (****) Çek Kooperatif Derneği'nin konuğu idim. Meslektaşım David Füllsack ile beraberdim. CCA'ya üye 1242 kooperatif var. Tarım, perakendeci, konut ve işçi kooperatifleri gibi değişik alanlarda kurulmuşlar. Yüzde 23'ü çiftçi kooperatifi. Hem üretiyor hem de pazarlıyorlar. Bunlar içinde süt, meyve, sebze ve bira üretiminde kullanılan şerbetçiotu kooperatifleri de vardır.

1908 yılında Bohemia ve Moravia'da 99 konut kooperatifi kurulmuştu. 1922'lerde bu sayı 1236'ya ulaştı. Kooperatif tüketicilerinden Zdeněk Juračka, bize o yılların kooperatif tüketicisi için altın bir çağ olduğunu söyledi.

Ülkedeki tüm kooperatiflerin yüzde 56'sını konut kooperatifleri oluşturuyor. Özellikle yaygın bir varlıkları söz konusu. Ayrıca 10 tane kooperatifçilik okulu ve bir tane İşletme Yönetimi Enstitüsü var.

Granát Turnov(*****); 1953 yılında kuyumcuların bir araya gelerek oluşturdukları bir mücevher kooperatifi. Dünyanın en büyük ll taşı kırmızısı/nar çiçeği kırmızısı mücevher üreticisi kooperatiftir Granát Turnov. Maden Bohemia'dan gelir, işlenir, kendi adıyla dünyaya satılır. Üçü Prag'da, dördü diğer kentlerde olmak üzere toplam 7 satış merkezi vardır.

___________

(*) https://edmayo.wordpress.com/page/3/ Erişim:6.5.2016/18:43

(**) Co-operatives UK Genel Sekreteri ve Co-operatives Europe Başkan Yardımcısı

(***) Emekli İngilizce Öğretmeni / muaksari@yahoo.com

(****) www.dacr.cz / www.dacr.coop

(*****)www.granat.cz/en/ Erişim:7.5.2016/12:00