Hatırlamazsak, Faydayı Anlayamayız 4a!

1. Çevresel (Periferik) Sinir Sistemi

Vücudu ağaç kökü şeklinde saran sinir liflerinden oluşur. Merkezi sinir sistemi ve vücut organları arasındaki sinirsel iletimi sağlar.

Periferik sinir sistemi (Çevresel Sinir Sistemi)

1. 12 çift kafa (kraniyal) ve
2. 31 çift omurilik (spinal) sinirlerinden oluşur.

Periferik sinirler, merkezi sinir sistemi ile duyu organları, kaslar, bezler, organlar arasındaki bağlantıyı sağlar.

Burası Önemli: Organlardan merkezi sinir sistemine mesaj getiren (sensitif – duyu) ve merkezi sinir sisteminden organlara (motor – çalıştırıcı) emir ileten sinirlerden oluşur.

1. Kafa Sinirleri

Kafa sinirler, beyinden çıkan ve kafatası tabanındaki deliklerden geçerek baş ve

boyuna dağılan 12 çift sinirdir.

Kafa çiftlerinin numaralandırılması beyne bağlanış sırasına göre (önden arkaya doğru) yapılmıştır. Nöroloji pratiğinde I den XII 'ye kadar sıralanan numaralar özeldir ve değişmez. Kafa sinirler şunlardır;

• I. Kafa Çifti: Koku siniri
• II. Kafa Çifti: Görmeyi sağlayan sinir

III., IV. ve VI. Kafa Siniri: Bu üç sinir gözün hareketlerini sağlaması nedeniyle üçüne birden oküler motor sinirler denilir.

• III. Kafa Çifti: Göz oynatıcı sinir
• IV. Kafa Çifti: Göz kaslarına giden sinir
• VI. Kafa Çifti: Gözü dışa döndüren sinir
• V. Kafa Çifti: Göz, ağız, burun ve çiğneme kasları siniri
• VII. Kafa Çifti: Yüzdeki kasları kontrol eden sinir
• VIII. Kafa Çifti: İşitme ve Denge siniri
• IX. Kafa Çifti: Dil yutak siniri
• X. Kafa Çifti: Serseri sinir
• XI. Kafa Çifti: Kafa spinal siniri
• XII. Kafa Çifti: Dilaltı siniri

1. Omurilik Sinirleri

Omuriliğin arka kök ve ön kök denilen bölgelerinden 31 çift sinir çıkmaktadır. Ön kök bölgesinden çıkan sinirlerin hasar görmesi, tahrip olması durumunda, sinirlerin beslediği alanda felç oluşması söz konusudur.

1. Otonom sinir sistemi

1. Sempatik Sinir Sistemi (SSS)

Sempatik sinir sistemi, sinir sisteminin duygularla hareket eden kısmıdır. Üzüntü, korku hallerinde aktiviteleri artar, kalp hızlanır ve sindirim yavaşlar.

1. Parasempatik Sinir Sistemi (PSS)

Parasempatik sinir sistemi, merkezi ve çevresel olmak üzere iki bölümden oluşur.

Sinir Sistemi Hastalıkları

1. Beyin tümörleri
2. Epilepsi
3. Disk hernileri (boyun – bel fıtıkları)
4. Parkinson
5. Migren
6. Multipl Skleroz (MS)
7. Beyin apseleri
8. Felç
9. Menenjit

Serebrovasküler Hastalıklar

Serebrovasküler hastalıklar; Beyin damarlarında ve/veya bu damarlardan geçmekte olan kanın özelliklerinde gelişen bozukluklar sonucu damarların tıkanması ya da kanamasıyla ortaya çıkan merkezi sinir sistemi bozukluklarıdır

1. Serebral Tromboz
2. Serebral Emboli
3. İntrakranial Kanamalar

E- SOLUNUM SİSTEMİ

Canlılar yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. İhtiyaç duyulan bu enerji besinlerden karşılanır. Hücre içerisinde besinlerden enerjinin üretilebilmesi için, besinlerin oksijen ile parçalanması gerekir.

Hücre içerisinde besin maddelerinin oksijen gazı kullanılarak parçalanması ve enerji üretilmesine solunum denir.

Kandaki karbondioksit (CO2) gazının oksijen gazı (O2) ile yer değiştirmesini sağlayan sisteme de solunum sistemi.

Solunum sistemi kısaca oksijenin hücrelere ulaşmasını ve vücutta oluşan karbondioksitin vücuttan atılmasını sağlar.

Solunum fonksiyonu iç ve dış olmak üzere iki bölümde incelenir.

• İç solunum, kan ile hücreler arasında gerçekleşen gaz değişimidir.
• Dış solunum, dış ortamdan oksijen alınması ve vücuttaki karbondioksitin dış ortama verilmesidir.

1. Solunum sistemi şu fonksiyonlara sahiptir;

• Oksijen temin eder.
• Karbondioksit atar.
• Kanın hidrojen ve iyon konsantrasyonunu düzenler.
• Konuşmak için gerekli sesleri üretir.
• Mikroorganizmalara karşı vücudu savunur.
• Kan pıhtısını tutar ve eritir.

b) Solunum Sistemi Organları ve Görevleri

1) Burun Görevi

• Solunuma yardımcı olmak,
• Koku almak,
• Burun boşluğundan geçen havayı ısıtmak
• Sesin niteliğini ayarlamak

2) Yutak Görevi

• Yutak östaki borusu aracılığı ile orta kulağın havalanmasını sağlayarak işitmeye yardım eder.
• Bademciklerin bu bölgede olmasından dolayı vücut savunmasında rol oynar.
• Dışarıdan alınan havanın alt solunum yollarına iletilmesini sağlar.

3) Gırtlak Görevi

• Solunum yolunu açık tutar.
• Öksürük refleksi ile alt solunum yollarını koruyup temizler.
• Sesin oluşumunu sağlar.

4) Soluk Borusu Görevi

• Solunum havasının geçişini sağlar.
• Solunum yolundan geçen havayı temizler ve nemlendirir.

5) Bronşlar Görevi

• Soluk borusundan sonra gelir.
• İkiye ayrılır.
• Biri sağ akciğere diğeri de sol akciğere havanın iletilmesini sağlar.
• Akciğerin içerisinde dallanarak alveolleri oluşturur.
• Bu dallanma sayesinde solunum yüzeyi artar.

6) Akciğerler Görevi

• Dışarıdaki havayı alıp hava içindeki oksijenin alveoller etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesini sağlar.
• Organlardan kirli kanla gelen karbondioksiti alveollere alıp dışarı atılmasını sağlar.
• Bazı önemli maddeler akciğer dokusu tarafından parçalanıp yok edilir.
• Vücudun ph dengesini ayarlar.
• Akciğer metabolizma organı olarak işlev görür.

c) Soluk Alıp Verme Mekanizması

Soluk alırken; diyafram kası kasılır ve kaburgalar arası açılarak hacim artar, göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer. Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir.

Soluk verirken; diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine yaklaşarak hacim azalır, göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir. Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır.

d) Solunum Sistemi Hastalıkları

Solunum sisteminde, dışarıdan alınan havadaki virüs ve bakteriler sayesinde hastalıklar oluşur.

1-(Bulaşıcı)Nezle ve Grip: Burun mukozasının iltihaplanması.

2-(Bulaşıcı)Verem: Akciğer dokusunun iltihaplanması ve yaraların (oyukların) oluşması.

3-(Bulaşıcı)Kabakulak: Kulak altı tükürük bezlerinin iltihaplanması.

4-(Bulaşıcı) Kızamık: Vücutta bağışıklık kazanırken kırmızı lekelerin oluşması.

5-(Bulaşıcı)Kızıl :

6-(Bulaşıcı) Difteri (Kuşpalazı) : Yutağın iltihaplanması.

7-(Bulaşıcı)Boğmaca :

8-(Bulaşıcı) Çiçek :

9-(Bulaşıcı) Suçiçeği: Vücutta bağışıklık kazanırken deride iz bırakan yaraların oluşması.

10- Astım :

11- Bronşit: Soluk borusu ve bronşların iltihaplanması.

12- Zatürree: Hava keseciklerinin ve akciğer dokusunun iltihaplanması.

13- Zatülcenp: Akciğer zarının iltihaplanması.

14- Menenjit: Uzun süreli gripten sonra grip virüsünün beyin zarını iltihaplandırması.

15- Akciğer Kanseri: Akciğer hücrelerinin kontrolsüz ve hızlı bir şekilde çoğalması veya ölmesi.

16- Gırtlak Kanseri:

Not: Konuları kısa ve öz geçmeye çalışıyorum. Zira amaç; mevcut ürün / ürünleri anlamak adına, temel durumları fark edilir hale getirmektir.

Yarına kadar hoşça ve sağlıkla kalın inşallah

Sevgiler