ETS Sistemi Kuruluyor: Karbon Salan Bedelini Ödeyecek
Türkiye'nin yeni İklim Kanunu ile çevre kirliliği ve sera gazı salımı artık cezasız kalmayacak. Yasayla birlikte devreye alınacak en dikkat çekici yeniliklerden biri Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) olacak.
Bu sistem ile sanayi tesisleri, saldıkları karbon miktarı kadar izin almak ve tahsisatlarını belirli kurallar çerçevesinde teslim etmekle yükümlü olacak.
ETS kapsamında, yüksek karbon salımı yapan işletmeler İklim Değişikliği Başkanlığı'ndan emisyon izni almak zorunda. Belirlenen sınırları aşanlar için ise ağır para cezaları yolda. Yıllık raporunu sunmayan işletmelere 500 bin ila 5 milyon TL arasında ceza kesilecek. Raporsuz faaliyet gösterenler için bu miktar 10 milyon TL'ye kadar çıkabilecek.
Ayrıca, ozon tabakasına zarar veren maddelerin kullanımı, ithalatı ve satışı da ciddi yaptırımlara bağlandı. Bu faaliyetleri sürdürenlere 2,5 milyon TL'ye kadar idari para cezası uygulanacak. Florlu sera gazlarına yönelik kurallara uymayanlara da benzer cezalar geliyor.
İşletmeler, tahsisat yükümlülüklerini üç yıl boyunca düzenli yerine getirmezse, sera gazı emisyon izinleri iptal edilecek ve yeni izin için en az 3 ay beklemeleri gerekecek. Elektrik üreticileri, karbon piyasasındaki işlemler için kamu ihale mevzuatına tabi olmadan tahsisat alabilecek ancak sistem dışı işlem yapmaları durumunda hesaplarına kısıtlama getirilecek.
Bu yeni sistemle birlikte Türkiye, hem Avrupa Birliği ile uyumlu bir karbon piyasası kurmayı hem de çevresel sorumluluğu ekonomik yaptırımlarla pekiştirmeyi hedefliyor. Karbon salan ödeyecek; çevreye saygılı olan ise teşvik görecek.