Balık mevsimi geldi!

Protein ve yağ içeriği bakımından zengin, gıda bakımından çok sağlıklı ve lezzetli olan balık; içeriğindeki yağ asitleri sayesinde depresyon, stres ve kalp rahatsızlıklarına karşı koruyucu etkiye sahip olup sinir hücrelerinin gelişimi üzerindeki rolüyle gebe kadınlar ve 0-18 yaş grubu başta olmak üzere tüm bireyler için büyük öneme sahiptir.

Enerji gereksiniminin karşılanmasında tercih edilebilecek sağlıklı yağ kaynaklarından birisi olup haftada en az iki porsiyon tüketilmesi önerilmektedir. Sağlıklı beslenme üzerinde bu denli önemli olan balığın uygun pişirme yöntemiyle pişirilerek taze ve mevsiminde tüketilmesi, bu bakımdan büyük önem taşır.

Aylara ve mevsime göre başlıca tüketebileceğimiz balıklara baktığımızda;

Örnek vermek gerekirse kış mevsiminin dışında tüketilen hamsi ve palamut, yaz aylarında tüketilen lüfer ve kefalden çokta bir şifa beklemek doğru değildir. Bunun yerine kış bitimine doğru yiyebileceğimiz bir kalkan, ilkbahar mevsiminde yenecek levrek ve mezgit, yaz mevsimi sonuna doğru yiyebileceğimiz çipura, bizim için çok daha sağlıklı ve doğru bir tercih olacaktır.

Ekim: Balık sezonunun en canlı aylarından biridir. Barbunya, çipura, kılıç, levrek, lüfer, tekir, sardalye, palamut, orfoz, traça çok lezzetlidir. Palamutun en lezzetli zamanıdır.

Kasım: Lüfer, palamut, orfoz, sarıağız, tekir, torik, uskumru, kefal, sazan, yayın lezzetlidir. Kasım ve aralık, lüferin en lezzetli zamanıdır. Kasım ayı, torik akışının en yoğun olduğu zamandır.

Aralık: Uskumru, lüfer, palamut, torik lezzetlidir. Tekir bolca avlanır ve hamsinin de tam lezzetli olduğu zamandır.

Denizin yüz metrelik üst kısmında yaşayan hamsi, istavrit, uskumru, palamut yüzey balıklarıyken levrek, kefal, lüfer, barbunya, kalkan daha aşağıda deniz dibi kirliliğin çöktüğü kısımda yaşayan balıklardır. Dipte beslenen balık türleri; ağır metal, tarım ilaç kalıntıları, petrol artıkları gibi zararlı atıkları yiyerek beslendikleri için uzmanlar, dip balıkları ve midyelerde ağır metal oranının Çevre Bakanlığı'nın su ürünleri yönetmeliğinde verdiği limit değerlerden fazla çıktığı konusunda uyarmaktadır. Vücuttan hemen atılamayan ağır metallerden civanın yarılanma süreci (vücutta alındığı miktarın yarısına inme süresi) 70-80 gündür. Kolay kolay vücuttan atılamadığı gibi bu sürede vücuda önemli zararlar vererek uzun bir tedavi sürecini gerektirebilir.

Bebeklere kalkan gibi dip balıklarını vermekten kaçınılmalı, palamut gibi yüzey balıklarını tercih edilmelidir.

Ağır metaller balığın derisinde daha çok biriktiği için büyük balıklar küçük balıklara göre, uzun ömürlü olanlarsa kısa ömürlü olanlara göre daha fazla ağır metal içermektedir. Ağır metal riski nedeniyle çocuğa haftada kaç kere balık verebileceği muhakkak uzmanına danışılmalı; ıstakoz, midye ve karides alerjenik etki gösterebileceğinden 1 yaşından önce bebeklere verilmemelidir.