500 yıllık evde yaşıyorlar

Ödemiş'e bağlı tarihi Birgi'de ilk günkü gibi sağlamlığını koruyan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin tarihe saygı ödülünü alan nadir evlerden biri olan yaklaşık 500 yıllık eve emekli öğretmen Mustafa Can ve emekli öğretmen Ayşe Adalet Süzel Can, 27 yıllık evlilik hayatları boyunca gözleri gibi bakıyorlar.

Evin sahiplerinden emekli öğretmen Ayşe Adalet Süzel Can, 'Osmanlı mimarisine sahip bu evde anne tarafından ben sekizinci kuşağım. Büyüklerimden dinlediğime göre evin 500 yıllık olduğunu tahmin ediyoruz. Hep ev olarak kullanılmış, yan tarafta da dershane  denilen bir bölüm var. Bahçede küçük odacıklar şeklinde medrese odalarının olduğu söyleniyordu. Dedelerimiz müderrismiş, öğrenci okutuyorlarmış. Sonradan o küçük odacıklar yıkılmış. Benim küçüklüğümde misafirhane olarak kullanılan bir iki katlı, on sofalı bir evdi. Dışarıdan gelen konuklar için ayrılmıştı' dedi.

Büyükşehir'den gelen ödül

Birgi Kazım Paşa İlkokulu'ndan emekli olan ve doğduğu Birgi'deki tarihi evde yaşadıklarını belirten Ayşe Adalet Süzel Can, 'Ayrıca evin devamında aş evi dediğimiz bir mutfak vardı. Burada 4-5 metre uzunluğunda ocak yer alıyordu. Ocağın yan tarafında da duvar içinde konumlanmış bir döner dolabımız vardı. Bu tarafta pişirilen yemekler, dolaba konulup dolap döndürülerek diğer taraftaki misafirlerin alacağı şekilde düzenlenmiş. Mutfak kısmı yıkılınca o döner dolabı koruduk. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından evi koruyup içinde oturanlara verilen özel bir ödülü bizi İzmir'e davet ederek orada  verdiler. Bu ödülü ilk olarak biz aldık, bizden sonrada sayılı kişi de aldı. İnsanın doğup büyüdüğü evde yaşaması çok güzel bir duygu. Daha önce benim en büyük hayalim, bu evi ayakta tutup restore etmekti' ifadelerini kullandı.

Evliya Çelebi de kalmış

Eşi Mustafa Can'ın da kendisi gibi öğretmenlikten sonra emekli olduğunu belirten Ayşe Adalet Süzel Can, buram buram tarih kokan bir yerde mutlu bir şekilde hayatlarını sürdürdüklerini ifade ederek, 'Uzun yıllar öğretmenlik görevini yaptıktan sonra doğduğum ve çeşitli hatıralarımızın olduğu tarihi evde emeklilik hayatımızda huzur içinde yaşıyoruz. Yeni evler kadar düzenli değil ama sevgimizle o açığı kapatıyoruz.

Evliya Çelebi, iki gün bizim bu yan taraftaki misafirhanede kalmış, iki gün de Taşpazar'da Soğancızadelerde kalmış. Seyahatnamede bunlar belirtilmiş. Mehmet Arif Çelebi'nin dönemin alimlerinden olduğunu bir tarih kitabında okudum. O dedelerimiz de müderrismiş, onun isminden dolayı bu sokağa Arif Çelebi ismi verilmiş. Bu ev birinci kata kadar taş duvar, üstü karkas deniliyor. Oda, sağlığa uygun. Genellikle Birgi evleri güneye doğru bakıyor ve önleri açık vaziyetteymiş, bize de o şekilde yaptırdılar. Hiçbir yerine dokunmadan eskiden nasılsa o şeklide restore edildi. Elimizde resim olmadığı için yapılmayan bölümler de var. Estetik ve mimari açıdan ideal bir evde eşim Mustafa Can ile yaşamanın büyük mutluluğu içerisindeyiz' şeklinde konuştu.

Özcan Çetin