Adada Elektrik Kooperatifi
“Hangi ada?” diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Söylüyorum: Ünlü Hawaii Adası. ABD’nin bir eyaleti. Pasifik Okyanusu’nda....
“Hangi ada?” diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Söylüyorum: Ünlü Hawaii Adası. ABD’nin bir eyaleti. Pasifik Okyanusu’nda. Tamamen adalardan oluşmuş tek eyalet. Toplam 137 adadan oluşmuş. Kauai, bunlardan bir tanesi. 75 bin nüfuslu. ABD’nin 21. en büyük adasıymış. Bu kadar yeter mi? Yetsin!
Kauai Island Utility Cooperative (KIUC) (Kauai Adası Kamu Hizmeti Kooperatifi), kâr amacı gütmeyen bir elektrik üretim, iletim ve dağıtım kooperatifi. Halkı düşünmüş, taşınmış elektrik için kooperatif kurmuş 2002’de. Merkezi, Hawaii’nin Lihue kentinde. 37 bin elektrik müşterisinin 32 bini üyesi. Evlerin ve ticari işletmelerin çatılarına sistem kuruluyor. 4300 konut ve ticari işletmeye hizmet veriliyor.
Üç temel kaynaktan elektrik üretiliyor: Güneş, biyokütle ve hidro. Biyokütle; yaşayan ya da yakın zamanda yaşamış canlılardan elde edilmiş fosilleşmemiş tüm biyolojik malzeme demek. Bunlar neler olabilir? Tarım atıkları, orman sektörü organik atıkları hayvansal atıklar (mezbaha atıkları, dışkı, vb.) ya da şehir atık sularının oksijensiz ortamda çürütülerek çeşitli su bitkileri gibi canlı kaynaklar… Hidro, su, suyla ilgili demek. Hidroelektrik santrali deyince, suyun akış enerjisini kullanarak elektrik üreten santral anlaşılıyor. Bu üç temel kaynaktan elde edilen enerji,YENİLEBİLİR ENERJİ (YE) olarak adlandırılıyor.
KIUC, 2010’da ürettiği enerjide YE kaynak payı % 8. Tam dokuz yıl sonra bu oran %56’ya ulaşıyor. Artış, YÜZDE 700. Müthiş bir rakam! Yine 2019’da KIUC, ürettiği elektriğin yaklaşık % 55’ini güneş, biyokütle ve hidrolik enerjisinden sağlamış. 2030 yılına kadar adanın elektriğinin en az % 70’ini üretmek için güneş, biyokütle ve hidroelektrik kullanmayı amaçlıyor.
17 yılın toplamında üyelerine 39 MİLYON ABD Doları kazanç payı dağıtmış. Geçen yılın rakamları şöyleymiş:12 aylık dönemde kooperatifin GELİRİ (154.9 MİLYON Dolar), GİDERİ (147.7 MİLYON Dolar). Çıkartırsak KÂR, 7.2 MİLYON Dolar. Sadece geçen yıl her üyeye (29 BİN konut sahibi, 3 BİN ticari üye olmak üzere toplam 32 BİN ÜYE), 22.500 Dolar kâr dağıtmış. Ne tatlı kazanç ama!
Her şey doğadan. Güneş, biyokütle (organik maddeler), hidro (su).
Başarı nasıl elde edilmiş? KIUC; doğru becerilere sahip kişileri işe alarak, çalışanların becerilerini geliştirmelerine ilerlemelerine yardımcı olarak ve yüksek nitelikli bilgiye sahip çalışanlarını kurumda tutarak bu başarıyı yakalamış. Etkili iletişim ve sürekli geri bildirim yoluyla çalışanların moralini yüksek düzeyde tutmayı da becermiş.
Artık Hawaii deyince aklıma güzel kıyıları yanında bu enerji kooperatifi de gelecek.
Ya siz, ne düşünürsünüz?
KAYNAK:
– https://sosyalekonomi.org/hawaii-kauai-adasi-enerji-kooperatifikiuc/Erişim:05.11.2020-21:55
