Başar Uçar – Ödemiş’te yoğun şekilde yapılan süs bitkileri üretimi ve fidancılığın sorunlarının paylaşılacağı Ödemiş Fidan ve Süs Bitkileri Çalıştayı dün başladı. Türkiye’nin dört bir yanından sektör temsilcilerinin, akademisyenlerin ve üreticilerin katıldığı çalıştayın ilk gününde sorunlar dile getirilirken, çalışma grupları oluşturuldu.
İzmir Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün öncülüğünde Ödemiş Belediyesi, Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birliği ve Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin destekleriyle Ödemiş Nikah ve Kongre Merkezi’nde başlayan çalıştayın ilk günü büyük ilgi gördü.
Çalıştayın açılışına Ödemiş Kaymakamı Celil Ateşoğlu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı Ziya Çavdar, İzmir Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Güldal, Çanakkale Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Erdem Karadağ, Ödemiş Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü İbrahim Altıntaş, Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birlik Başkanı Selahattin Altun, Fidan Üreticileri Alt Birlik (FÜAB) Başkanı Gürsel Tanrıver, Ödemiş Süs-Bir Başkanı Hüseyin Cabbar, Ödemiş Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aka, Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Selçuk Bilgi, Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, gazeteci-yazar İsmail Uğural, kurum temsilcileri ve üreticiler katıldı.
ALTINTAŞ: “KUZEY VE GÜNEY İKLİMLERİ BİR ARADA”
İlk konuşmayı yapan Ödemiş Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürü İbrahim Altıntaş, Ödemiş ve bölgesinin kuzey ve güney iklimlerinin özelliklerini bir arada barındıran eşsiz bir yapıya sahip olduğunu belirtti. Altıntaş başka yörelerde 2 yılda yetişen bir bitkinin Ödemiş’te 8 ayda diğer yerlere göre daha da iyi yetiştiğini belirterek, düzenlenen çalıştayın Ödemiş’in bu avantajlı konumu daha iyi değerlendirmesi amacını taşıdığını söyledi.
GÜLDAL: “SERGİ AÇILIŞINA BAKANIMIZ SAYIN MEHDİ EKER KATILACAK”
İzmir Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Güldal da süs bitkileri üretimi ve fidancılık alanında faaliyet gösteren 231 kayıtlı operatörün 122’sinin Ödemiş’te faaliyette olduğuna dikkati çekerek, Ödemiş’in Türkiye için önemli bir üretim merkezi olduğunu vurguladı.
Güldal, “Bu çalıştay ve Selçuk’ta Bitkisel Üretim, Bitki Sağlığı Şube Müdürlerimizin katılımıyla devam eden toplantının sonuçlarının üretime katkı sunmasını ve üreticimizin yolunu aydınlatmasını diliyorum. Bakanımız Sayın Mehdi Eker de perşembe günü Ödemiş Süs Bitkileri Sergisi’nin açılışı gerçekleştirmek üzere ilçemize gelecekler. Bakanlık olarak bu sektörün nabzının daha yüksek attığı günler yaşıyoruz. İki gün sürecek çalıştayımızdaki mesajlar bizim için önem taşıyor” dedi.
ATEŞOĞLU: “TANITIMA ÖNEM VERMELİYİZ”
Ödemiş Kaymakamı Celil Ateşoğlu, görev yapmaya başlayalı 20 gün olmasına karşın Ödemiş’te süs bitkileri ve fidancılıkla ilgili çok şey öğrendiğini belirterek, “Daha önce Söke’de görev yaptım, Söke de bir tarım ilçesi ancak Ödemiş’in bu kadar büyük bir potansiyele, bu kadar iyi şartlara sahip olduğunu bilmiyordum. Bu noktada tanıtım eksikliğinden söz edebiliriz. Ödemiş’in tarımsal üretimini, hayvancılığını tanıtması gerekiyor. Bundan sonra bunun için çalışmalıyız” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından ilk oturumda kooperatif ve üretici birliklerinin başkan ve temsilcileri sunumlarını yaptı. Prof. Dr. Atilla Çolak başkanlığındaki ilk oturumun ilk konuşmacısı olan Ödemiş Süs-Bir Başkanı Hüseyin Cabbar, sergi hazırlıklarının yoğun bir şekilde sürdüğünü, düzenlenen çalıştayın da sergi ile birlikte sektörün kendisini ifade etmesi adına büyük bir fırsat olduğunu belirterek, çalıştayda görev alan ve destek verenlere teşekkür etti.
Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi adına ziraat mühendisi Figen Baştan Ecer kooperatifin çalışmaları hakkında bilgiler vererek, Bademli’de önceleri evlerin bahçelerinde yapılan meyve fidancılığının günümüzde 10 milyon adetlik üretime yükseldiğini ve kooperatif ortağı 313 ailenin fidancılık ile geçim sağladığını anlattı. Ecer, gelişim için yatırımların sürdüğünü de sözlerine ekledi.
CANDAN, MEYVE FİDANCILIĞININ SORUNLARINI ANLATTI
Fidan Üreticileri Alt Birliği (FÜAB) Başkan Yardımcısı Gürbüz Candan yaptığı konuşmada fidancılığın sorunlarını 6 ana başlık altında topladı. Candan, üretim faaliyetleri konusunda birçok maliyetle karşı karşıya olduklarını, pazarlamada da sıkıntıların yaşandığını belirtti. Damızlık ve hastalık konusunda yaşanan sorunları da aktaran Candan, teslimat sonrası yaşanan sorunların da temel sıkıntılar arasında olduğunu ifade ederek, TARSİM’in fidancılığı kapsamına almadığını ve sigorta sorununun da üreticiye endişe verdiğini vurguladı.
TANRIVER: “ISLAH ÇALIŞMALARI YETERSİZ”
FÜAB Başkanı Gürsel Tanrıver de Türkiye’de meyve fidancılığına ilişkin ıslah çalışmalarının son derece yetersiz olduğuna dikkati çekti. Tanrıver, “Türkiye ıslah konusunda yetersiz kaldığı için hak ettiği payı alamıyor. Öne geçmemiz için ıslaha önem vermemiz gerekiyor. Bunu sağlamak için de Türkiye’deki araştırmacılarımıza güvenmemiz lazım. Onların ellerinde tutup bize vermedikleri gen kaynaklarının çoğu Türkiye’den gitmiştir. Türkiye’deki araştırmacılarımızın da güzel çalışmaları var. Sırf isimler Hasan veya Mehmet diye bunları görmezden gelmek yabancı hayranlığıdır. Bu konuda yabancı hayranlığını bir kenara bırakmamız lazım. Bugün Tarım Bakanlığımız yılda 9 milyar destekleme sağlıyor. FÜAB olarak isteğimiz araştırma bahçelerine de destek verilmesidir. Dışa bağımlılığı azaltmak için bu şart” dedi.
ALTUN: “SÜS BİTKİLERİNDE TÜRKİYE ÜRETİMİNİN %50’Sİ ÖDEMİŞ’TE”
Süs Bitkileri Üreticileri Alt Birlik Başkanı Selahattin Altun da süs bitkilerinde Türkiye üretiminin %50’sinin Ödemiş ve çevresinde yapıldığını açıkladı. Altun, “Bu kadar yüksek üretim rakamına karşı alıcılar bitkilerde standart olmayışından ve çeşit azlığından yakınıyor. Ciddi boyutlarda sıkıntılar var. Örneğin Ödemiş’te şu an 20 milyona yakın ardıç üretimi var, bu miktar elbette yanlış. Çeşitliliğe ihtiyaç var. Bitki Ödemiş’te yürümüyor, koşuyor. Bunu değerlendirmemiz lazım. Kaliteli üretim gerekiyor, kaliteli üretimle bölge kalkınır” dedi.
Altun şöyle devam etti: “Tarım Bakanlığı’nda bugün baktığınızda 74 daire başkanlığı var ama bir tane süs bitkileriyle alakalı başkanlık yok. Biz süs bitkileri daire başkanlığı istiyoruz. Sektörün sorunlarının tek noktada çözümü için süs bitkileri daire başkanlığı gerekli.
Elbette ki kaliteli üretimden söz ederken bu noktada sektörün de devlet tarafından desteklenmesi gerekiyor. Bu konuda bugüne dek hiç adım atılmamış. Uzun vadeli yatırım kredisi istiyoruz. Kendimize değil yatırıma istiyoruz. Bugün Ortadoğu ülkelerinde ve Türki Cumhuriyetlerde süs bitkileri üretimi yok ama süs bitkilerine ihtiyaç var. Devletimizin bu durumu görüp sektörümüzü desteklemesini talep ediyoruz.
“KDV MAKUL BİR DÜZEYE İNDİRİLSİN”
Sıkıntılardan birisi de KDV. Meyve fidancılığında KDV %1 iken süs bitkilerinde KDV %18. Bu oran makul bir seviyeye çekilmeli. Bu oranın düşmesi demek kayıtlı üretimin artması demek olur. Bu ağır vergi yüküyle kayıt dışı üretimin mevcut üretimden 3 kat fazla olduğunu görüyoruz. Bizim birliğimizin 381 kayıtlı firması var ama faaliyette olan 3 bine yakın firma var. Kayıt altına alınması şart. Tüm tarımsal üretimlerde olduğu gibi bizim de alet ve ekipman desteğine ihtiyacımız var. Artık eskisi gibi profilleri toprağa koyup sera kurulmuyor, büyük yatırım gerektiriyor. Fidancılıkta olduğu gibi süs bitkileri üretiminde de sigorta sorunu var. TARSİM bizi kabul etmiyor. TARSİM’in kapsamına süs bitkileri üretiminin de alınmasını istiyoruz.
Sonuç olarak süs bitkileri sektörünün önü oldukça açık. Ödemiş’in sahip olduğu şartlarla önü çok çok açık. Tüm bunları görüp yüzümüzü ileriye dönerek devletimizin de desteğiyle standartları yakalamamız ve kaliteli üretimle adımızı dünyaya duyurmamız gerekiyor”
Altun’un konuşmasının ardından Armut ateş yanıklığı ve çeşitleri konusunda Osmangazi Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümünden Doç. Dr. Yasemin Evrenosoğlu sunumunu gerçekleştirdi.
Öğle tatilinin ardından fidan ve süs bitkileri hastalıkları ve zararlıları, meyve çeşidi, anaç ıslahı, süs bitkileri yetiştiriciliği ve ıslahı konularıyla sunumlar yapılırken, çalıştay grupları oluşturularak akşam saatlerine dek grup çalışmaları düzenlendi.
ÇALIŞTAY KARARLARI BUGÜN AÇIKLANACAK
Bugün son bulacak çalıştayın grup kararları saat 10.00’da düzenlenecek oturumla belirlenecek ve saat 11.15’te çalışta kararları alınacak. Saat 13.30’da çalıştay sonuç bildirgesi açıklanarak, saat 14.45’te tartışma oturumuna geçilecek. İki günlük çalıştay programı akşam yemeği ile son bulacak.