´BELDELERİN ÖNCEDEN SAHİPLERİ VARDI; ŞİMDİ SAHİPSİZ´
Selçuk Bilgi: Şimdi gelişmiş kooperatifler hep en gelişmiş ülkelerde. Amerika Birleşik Devletleri’nde tarımsal sulama elektriğinin dağıtımını bir kooperatif üstlenmiş. Koskoca ülkenin tamamını.
Çok önemli bir kamu hizmetini üstlenmiş, götürüyor. Bakanlığın bir uzvu gibi.
Selçuk Bilgi: Almanya’da hububat üretiminin %98’i kooperatifler kanalıyla gerçekleşiyor. Hollanda’da bütün tarımsal üretimin %96’sı kooperatifler yoluyla sağlanıyor.
Yönetim yaklaşımı işin özeti.
Selçuk Bilgi: Kesinlikle öyle. Mesela en gelişmiş kooperatifler Ege Bölgesi’nde İzmir’de. İzmir’de seçilmiş, öne çıkmış 10 kooperatif var. Bunun bir tek sebebi var. O da Aziz Kocaoğlu. Her ilde belediye başkanı yok mu? Var. O illerde tarımsal üretim yok mu? Var. O tarımsal üretim yapılan kooperatiflere iyileştirme yapılarak, gıda güvenliği doğrultusunda onlara ürünlerini üretme ve satın alıp yine halkına yedirecek şekilde imkan verilirse kooperatiflerin kendiliğinden gelişmesi sağlanmış olmaz mı?
Yönetim anlayışı mı yoksa yönetimin üreticiye karşı aldığı tavır mı önemli olan?
Selçuk Bilgi: Yönetim anlayışı esas olan. Bir de bizim politikacılarımızda özel sektörü geliştirmek, onları biraz da seçimlerde finansında kullanma düşüncesi de hakimdir. Ama bir tarafta Türkiye’de 81 ilde kooperatifçiliği bu amaç ve yöntemle kullanacak çalışmalar yapılırsa, her yerde lokal kooperatifler gelişirse bütün olarak ülkenin tarımı belli bir noktaya ulaşmış olur. Hangi bölgede ne üretiliyorsa o ürünler öne çıkmış olur ve hiçbiri diğerinin önünü kesmez. Bölgelerin ürün desenine göre üretim kooperatifleri olmalı.
Siz daha önce belediye başkanlığı da yaptınız.
Selçuk Bilgi: Evet yaptım.
Büyükşehir yasası çıktı. Daha önce belediye başkanlığını yaptığınız Bademli artık bir mahalle ve muhtariyetle temsil ediliyor. Yasanın öncesindeki ve sonrasındaki uygulamaları da bilen biri olarak yeni yasayı bize nasıl yorumlarsınız?
BÜYÜKŞEHİR YASASI: EŞİTSİZLİKLER GİDERİLMELİ
Selçuk Bilgi: Yasalar çıkarılırken en son yasa olduğu için en son gelişmişlikler göz önüne alınarak çıkarılır. Önemli olan ayaklarını çalıştırmaktır, o işlevleri kazandırmaktır. Şimdi Ankara’da, İstanbul’da ya da Adalet ve Kalkınma Partili bir belediye başkanının imkanları diğerleriyle hiçbir zaman eşit değil. Bu en basit örneği. İl Özel İdarelerinin bütün yapması gereken işler kanun gereği ilgili belediyelere verilmiş olmasına rağmen, onların varlıklarının da başka illerde tamamının ilgili büyükşehirlere geçmesine rağmen muhalefet partili belediyelerde %10’u bile verilmemiş. Ben bunu kulaktan duyma şeklinde öğrendim tabii. Mesela bilebildiğim kadarıyla Ankara metrosunun tamamını Bayındırlık Bakanlığının yaptığının duyuyoruz. Tabii maliyet fiyatının üç dört katı büyüklüğüne. Onun maliyetinin üç-dört katı düşüğüne, çok ağır da olsa İzmir Belediyesi kendi imkanlarıyla yaptı. Bu eşitsizlikler kalkarsa bu yasa işletilebilir. Bu yasa son sistem Avrupa’ya göre hazırlanmış bir yasa. Bunun amacı, Avrupa Birliği’ne köylülüğün az olduğunu, köyde yaşayan insan sayısının az olduğunu göstermek, Avrupa Müktesebatı doğrultusunda kalem kalem, aşama aşama giderilmesi gereken bazı sorunların bu yasayla, tamamının birden çok ucuz maliyetle ortadan kaldırılması amaçlanmış.
Üreticiyi etkileyen yönü nedir?
Selçuk Bilgi: Tarımı engelleyen bir sürü faktör var içinde. Onlar giderilerek yapılırsa Avrupa Birliği standartlarına uygun olur. Köylü nüfus dikkate alınmalı, kalem kalem geçiş gözetilmeli.
Belde belediyelerinin tüzel kişiliklerinin kaldırılması nasıl etkiledi?
Selçuk Bilgi: Beldelerin önceden sahipleri vardı. Onlar tarafından ama eksi ama artı sahiplenilirdi. Şimdi onlar sahipsiz. Doğduğumdan beri benim köyüm belediyelikti. Kendi adıma konuşmam gerekirse, ben alışamadım. Bir- iki üretim, tarım yolunun yapılması gibi birkaç temel yatırımın yapılmış olması haricinde, belde belediyeleri çok hizmet yapıyorlardı.
Kooperatifiniz 550 ortaklı. Ortak sayısını arttırmak için bir çalışma yapmanız gerekiyor mu yoksa üreticiler ortak olmak için doğrudan size ulaşıyorlar mı?
DEVAMI YARIN
